حجت الاسلام احمد پناهیان کارشناس مسائل فرهنگی در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا، در خصوص وجود عزم و اراده جدی در مسئولان برای تحقق مدیریت جهادی در عرصه فرهنگ و به‌طور خاص تقویت ریشه‌های اعتقادی و مذهبی مردم در سراسر کشور در سالی که سپری شد، اظهار داشت: با توجه به اینکه من به بسیاری از شهرها، روستاها و مجموعه‌های کشور سر می‌زنم، آن حرکت جهادی فراگیر و عزم جزم به این معنا که همه عناصر یک جامعه را درگیر کند و پشتیبانی‌های لازم از آن صورت بگیرد، برای اقدامات فرهنگی لازم جهت تقویت اعتقادات مردم مشاهده نکردم.

پیام ابتدای سال رهبری بر مردم تأثیرگذار بود اما مسئولین عزم جدی برای تحقق آن ندارند

وی افزود: البته من تلاش خیلی از بخش‌ها را نادیده نمی‌گیرم و واقعاً برخی از بخش‌ها حرکتی در این جهت داشته‌اند؛ منتها تنهایی آن‌ها در این عرصه موجب شده است که نتوانند آن نتیجه لازم را بگیرند. درعین‌حال باید گفت که پیام مقام معظم رهبری در بین خواص و همین‌طور در بین مجموعه‌های خودجوش مردمی که در عرصه‌های فرهنگی در گوشه و کنار کار می‌کنند (که به فرموده مقام معظم رهبری همین تلاش‌های فرهنگی خودجوش مردمی هم هست که مملکت را حفظ می‌کند) حرکتی ایجاد کرده است و به توفیقات خیلی بیشتری نسبت به سال‌های گذشته دست پیداکرده‌اند و این جای شکر دارد؛ اما در بین عموم مسئولین اقدام خیلی جدی در این عرصه مشاهده نکردم و انسان خیلی عزم جدی در آن‌ها نمی‌بیند.

کارشناس مسائل فرهنگی ضمن بیان عقب ماندن مسئولان از مردم در عرصه‌های فرهنگی و ناتوانی آن‌ها در پیشرو بودن مردم به علل این ناتوانی‌ها اشاره کرد: در فضای مسئولین چند مسئله داریم که مانع هستند؛ اول اینکه فضای عملیاتی و اجرایی، مسئولیت‌های سنگین و مشغله‌های کاذبی برای مسئولین ایجاد کرده است که موجب بازماندن آن‌ها از پرداختن به مسائل عمقی می‌شود.

پناهیان در ادامه افزود: دیگر اینکه مسائل اقتصادی باعث شده است که بودجه کافی برای اجرای اقدامات اساسی محدود باشد و من شنیده‌ام که دولت بودجه خیلی از بخش‌های مهم فرهنگی را به‌شدت کم کرده است و عده‌ای نیز گلایه و شکایت دارند که این مسئله موجب شده نتوانند کارهای بایدوشاید را انجام دهند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: عامل بعدی مشکلات سیاسی و این گیر و بندهای جریانی و جناحی است؛ خیلی‌ها در هردو طرف قضیه شروع کرده‌اند به حرکت‌هایی برای نقش داشتن در مدیریت سیاسی آینده جامعه و این اردوکشی‌ها و حرکت‌های سیاسی سبب فرسوده‌شدن انرژی‌ فعالین حوزه‌های فرهنگی می‌شود.

کارشناس مسائل فرهنگی افزود: عامل دیگر اصل قرار گرفتن موضوعات فرعی است و علی‌رغم اینکه مقام معظم رهبری چند بار به جناح انقلاب تذکر دادند که مواظب باشید موضوعات فرعی عمده نشود و اصل قرار نگیرد و اولویت‌ها، اولویت‌های واقعی جامعه باشد؛ اما همچنان برخی درگیر مسائل فرعی‌اند. نکته دیگری که آسیب است و مانع شکل‌گیری حرکت جهادی می‌شود این است که برخی از عناصر فرهنگی ما به دلیل اینکه با فضاسازی‌های سطحیِ فرهنگی در دهه‌های گذشته رشد پیداکرده‌اند، نمی‌توانند کار عمیق علمی و اعتقادی انجام دهند.

پناهیان یادآور شد: مقام معظم رهبری فرمودند اگر کار فرهنگی سطحی باشد نه‌تنها مفید نیست که حتی مضر هم هست؛ گاهی اوقات ما مشاهده می‌کنیم که بعضی از مجموعه‌ها کارهای خوبی انجام می‌دهند و نمود بیرونی خوبی هم دارند؛ اما چون کارشان سطحی است و عمق ندارد، ضرر دارد و جای تأسف است که این کارهای سطحی آن‌ها را قانع می‌کند و راضی نگه می‌دارد و به عمق بخشیدن به کارشان نمی‌پردازند.

تب کار جهادی در حوزه معنویِ فرهنگی مجموعه روحانیت خیلی بهتر شده است

وی در ادامه در مورد ایفای نقش مجموعه روحانیت و حوزه در عرصه‌های فرهنگی نیز گفت: الحمدلله نسبت به گذشته، حرکت‌های خیلی خوبی در جریان روحانیت صورت گرفته است؛ مجموعه‌های قابل‌توجهی از طلاب و فضلای خوب قم و برخی از حوزه‌های علمیه دیگر به‌صورت جهادی در عرصه فرهنگی کار می‌کنند و به‌طور مثال افزایش حضور عده زیادی از طلاب و فضلای دغدغه‌مند در مدارس، دانشگاه‌ها، روستاها و مؤسسات مردم بنیاد به‌صورت دسته‌جمعی و خودجوش خیلی خوب بوده است.

کارشناس مسائل فرهنگی با بیان اینکه من اقدام چشم‌گیری از خود ارگان حوزه در این زمینه ندیده‌ام، خاطر نشان کرد: ما نهادهایی در حوزه داریم مثل بسیج طلاب که توقعمان از آن‌ها خیلی بیشتر از این مقدار کاری است که انجام می‌دهند؛ در این نهادها نیز مقداری از توان و انرژی صرف مسائل داخلی و ساختار تشکیلاتی و سازمانی می‌شود که مانع پیشرفت کارها است.

پناهیان افزود: در یکی دو سال اخیر نسبت به سال‌های گذشته، تب کار جهادی در حوزه معنویِ فرهنگی خیلی بیشتر و بهتر شده است؛ البته نیاز ما خیلی بیشتر از این‌ها است؛ به‌طور مثال در مقام قیاس اگر از نیروهای ما چند صد نفر در این حوزه فعال‌اند در جبهه مقابل، رقیب ما صدها هزار نفر نیرو اعزام می‌کند. در حقیقت این فقط ما نیستیم که می‌گوییم باید جهادی کار کرد بلکه رقیب و دشمن ما نیز همین‌طور کار می‌کند؛ آن‌ها در روستاها، شهرها و خصوصاً در مناطق مرزی ما به‌شدت و به‌طور گسترده کار می‌کنند.

اساس شکل‌گیری حکومت اسلامی تغییر بنیادین در سبک زندگی مردم است

وی ضمن انتقاد از عدم مطالبه مسئولین از حوزه برای حضور و فعالیت در عرصه فرهنگی، بیان داشت: مسئولین باید از حوزه مطالبه کنند. پیغمبر اکرم (ص) وقتی مدیران و حاکمان دولتش را تعیین کرد، فرمود اولین کاری که می‌کنید این است که آن‌ها را با معارف قرآن آشنا کنید؛ آن‌ها را مشتاق بهشت کنید و از جهنم پرهیز دهید.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: طبق نظام حاکمیتی پیغمبر اکرم (ص)، اولین کاری که دولت جمهوری اسلامی باید انجام دهد، کارهای اعتقادی و معنوی است؛ ولی متأسفانه با این رویکردی که برخی مسئولین داشتند و گفتند که ما کاری به بهشت و جهنم مردم نداریم، برخی تصور کردند که باید بر اساس این گفته عمل کنند، درحالی‌که این موضوع کاملاً غلط است.

پناهیان همچنین یادآور شد: جمهوری اسلامی تشکیل شد و حکومت طاغوت مضمحل شد و از بین رفت برای اینکه در ابتدا احکام اسلام و قرآن در زندگی هم‌وطنانمان پیاده شود و سپس این مردم الگویی برای جهان بشریت شوند. اساس شکل‌گیری حکومت اسلامی تغییر بنیادین در حوزه فرهنگ، اعتقادات و باورهای مردم در زندگی و به‌عبارتی‌دیگر تغییر ایجاد کردن در سبک زندگی است.

وی در ادامه تصریح کرد: دشمن ما تمام تلاشش را به کار گرفته است تا مردم را از ریشه‌های اعتقادی و مذهبی‌شان جدا کند. دشمن ما برای نابود کردن جمهوری اسلامی از مرزها نمی‌تواند وارد شود؛ چراکه در کشورهای عراق، سوریه و دیگر کشورها نتوانسته موفق شود، پس بنابراین تمام اقداماتش را متمرکز کرده است تا سبک و نوع زندگی ما را از درون تغییر دهد و در حال حاضر نیز ماهواره‌ها و شبکه‌های اجتماعی در این خصوص خیلی فعال‌اند.

این کارشناس مسائل فرهنگی اظهار داشت: زمانی که سبک زندگی تغییر کرد و دیگر رنگ و بوی دینی و ایمانی نداشت، نباید انتظار داشت که از دل آن آرمان‌های والای نبی اکرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) بیرون بیاید. چنان‌که امیرالمؤمنین (ع) فرموده اند «إِنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أَبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه‏ُ لِخاصَّةِ أَولیائِهِ»؛ اگر توانستند بین مردم و خدا فاصله بیندازند، دیگر اصلاً چیزی به اسم مفهوم جهاد و مبارزه با جریان استکبار و حاکمیت طاغوت معنا نخواهد داشت.

پناهیان تصریح کرد: دشمن برای تغییر بنیادین باورهای دینی ما، از تمام امکاناتش اعم از سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی هزینه می‌کند؛ اما رئیس دولت جمهوری اسلامی می‌گوید که ما با دین و اعتقادات مردم و بهشت و جهنم آن‌ها کاری نداریم و فقط خدمت می‌کنیم. خداوند در قرآن می‌فرماید: «مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنکًا» اگر جامعه اسلامی اعراض کند از ذکر حق و اعراض کند از باورها و اعتقادات دینی و الهی، هیچ دولت، هیچ حکومت و هیچ مدیریتی نخواهد توانست گرفتاری‌ها و صدمات و آسیب‌های جامعه را برطرف کند.

برای ارائه خدمات لازم و مفید به مردم ابتدا باید زیرساخت‌های اعتقادی و معنوی ایجاد کنیم

وی افزود: برای اینکه ما بتوانیم خدمات لازم و درست ارائه دهیم که تکلیف اولیه و درست جمهوری اسلامی هم همین است، حتماً باید زیرساخت‌های معنوی و اعتقادی ایجاد کنیم؛ وزارت ارشاد، ادارات، مؤسسات و مجموعه‌های دیگر باید با حوزه در ارتباط باشند.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به صحبت‌های روزمره مردم گفت: در بخشی از ادارات ما که با مردم ارتباط دارند، آلودگی و فسادهایی نظیر رشوه و ربا وجود دارد. اگر رویکرد غالب مسئولین پیاده کردن عمیق احکام قرآن نباشد، نمی‌توان این‌گونه فسادها را اصلاح کرد؛ به فرموده مقام معظم رهبری دولت باید اول‌ازهمه و بیشتر از همه به رفع فساد اهتمام کند؛ اما وقتی این اتفاق صورت نگیرد، در بدنه جامعه نارضایتی ایجاد می‌شود و دشمن هم از این نارضایتی استفاده می‌کند و آن را با اصل باورهای دینی انقلاب و حاکمیت اسلامی مرتبط می‌کند.

پناهیان ادامه داد: مردم خصوصاً در شهرستان‌ها تا یک روحانی در مکان‌های عمومی می‌بینند، شروع می‌کنند به درد دل کردن و گاهاً به ما می‌گویند که شما با این کارهایتان توقع دارید که ما پای انقلاب بایستیم؟ البته باید عرض کنم که 22 بهمن نشان داد که مردم رنجیده هستند اما الحمدلله باور اصلی‌شان نسبت به این انقلاب خدشه برنداشته است؛ ولی اگر مراقبت نکنیم خدا هیچ تضمینی نداده است که امت را با ولایت و ولایت را با امت نگه دارد. خداوند در قرآن می‌فرماید «وَإِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیْرَکُمْ» شما اگر روی برگردانید ما یک جماعت دیگری را می‌آوریم و جای شما قرار می‌دهیم تا رسالت هدایت نوع بشر را به عهده بگیرد.

دغدغه ترویج فرهنگ مقاومت در مسئولین وجود ندارد و ایجاد این دغدغه کار ساده‌ای نیست

پناهیان با انتقاد از بی‌دغدغه بودن مسئولان فرهنگی کشور نسبت به ترویج فرهنگ مقاومت در دوران تحریم نیز اظهار داشت: هیچ دغدغه‌ای نسبت به فرهنگ‌سازی مقاومت و این‌که باید یک موج عظیمی در جامعه ایجاد کنیم در مسئولین وجود ندارد؛ ما هنوز در مسئولیت‌ها باورمان این است که کار فرهنگی یک کار است و کار عملیات اجرایی یک کار دیگر؛ مسئولین صرفاً تلاش می‌کنند تا بار را از روی دوششان بردارند و به دیگران محول کنند.

وی در ادامه تصریح کرد: امسال مقام معظم رهبری فرمودند که در حوزه فرهنگ باید مدیریت جهادی وجود داشته باشد و من همان‌طور که گفتم در مدیریت جهادی تمام عناصر جامعه درگیر می‌شوند و مهم‌تر اینکه، آن‌کسی که در این جهت مسئولیت دارد باید بیشتر از همه تلاش کند و بیشتر از همه صدمه ببیند. ما باید این دغدغه را در مسئولینمان ایجاد کنیم؛ البته با این وضعیت فعلی خیلی نمی‌توان امیدوار بود؛ چراکه به این سادگی نمی‌شود این دغدغه را در مسئولین ایجاد کرد که باید کار جهادی در عرصه فرهنگی انجام دهند.

کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به موضوع اقتصاد مقاومتی و لزوم فرهنگ‌سازی در این زمینه افزود: در زمان فعلی همه دم از اقتصاد مقاومتی می‌زنند؛ اما به فرموده مقام معظم رهبری اقتصاد مقاومتی با گفت‌وشنود درست نمی‌شود، باید جلوی واردات غیرضروری گرفته شود، باید جلوی قاچاق گرفته شود و خیلی از تأکیدات دیگر با همین مضامین از سوی ایشان.

پناهیان ادامه داد: اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی محقق شود باید فرهنگ‌سازی صورت بگیرد؛ مثلاً اگر بخواهیم جلوی واردات را بگیریم، باید این مطالبه جنس خارجی را از بین ببریم؛ این وظیفه به عهده سینما، فیلم، کتاب و سایر روش‌های هنری است و باید از این ابزارها استفاده کرد. ما باید در مدارس، دانشگاه‌ها و حتی در سطح اساتید فرهنگ‌سازی کنیم.

وی با اشاره به واردات بی‌رویه در شهرهای مرزی اذعان داشت: اجناس قاچاق که در بیابان‌ها ریخته نمی‌شود! مردم از این اجناس استفاده می‌کنند؛ بروید مریوان و بانه و برخی از شهرهای دیگر غرب و شرق کشور ببینید چه خبر است؟ جنس قاچاق وارد می‌شود و خیلی‌ها هم می‌روند این اجناس را خریداری می‌کنند. ارشاد موظف است بیاید این تمایل مردم را تغییر دهد. دشمنان ما شب و روز وقت گذاشتند و به‌شدت تلاش کردند تا باور مردم را نسبت به قدرت داخلی و جنس داخلی از بین ببرند؛ پس مسئولین ما هم باید شب و روز وقت بگذارند تا این باوری که از بین رفته است را مجدداً احیا کنند.

کارشناس مسائل فرهنگی اذعان داشت: ایجاد یک فرهنگ کار ساده‌ای نیست؛ ایجاد یک فرهنگ یعنی تغییر بنیادین باورهای مردم. نهادهای مسئول باید وارد شوند و فرهنگ‌سازی کنند و همچون ابتدای انقلاب یک عزم جزم الهی و معنوی و انقلابی در مردم ایجاد کنند؛ اما متأسفانه من در مسئولین ارشاد ابتدائاً دغدغه و به‌تبع آن عزم جدی برای تحقق این کار را نمی‌بینم.

پناهیان با یادآوری مصاحبه‌ای از یکی از مسئولین وزارت ارشاد تصریح کرد: زمانی که یک مسئول در وزارت فرهنگ و ارشاد مصاحبه‌ می‌کند و می‌گوید به نظر شخصی من باید هر کتابی اجازه نشر پیدا کند تا هر کس هر نوع کتابی خواست را انتخاب کند نشان‌دهنده این است که ایشان از آلوده و فاسدشدن جامعه نمی‌ترسد.

وی خاطر نشان کرد: باید به این مسئله توجه داشت که کتاب می‌تواند فساد را در اذهان به تصویر بکشد؛ کاری که کتاب در حوزه فساد می‌کند، فیلم نمی‌کند؛ زیرا فیلم اول و آخر کار را نشان می‌دهد ولی یک کتاب یا یک منشور کاری می‌کند که آن‌کسی که دارد مطالعه می‌کند خودش در ذهن خودش آن فساد را کارگردانی کند و عملیات فساد را چند برابر مهلک‌تر انجام دهد. این شخص اصلاً نسبت به اینکه چه کتابی دارد منتشر می‌شود و چه میوه مسمومی عرضه می‌گردد، هیچ دغدغه‌ای ندارد.او با این کار خود مسئولیت را از دوش خودش می‌اندازد بر روی دوش مردم.

کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به این سخن حضرت علی (ع) که می‌فرماید: «إِنَّ فِی سُلْطَانِ اللَّهِ عِصْمَةً لِأَمْرِکُمْ» اگر بنا باشد حکومت الهی باشد، باید حافظ امر، فکر، ایده و عقیده ملت باشد کسی که مقام مسئول در کشور است اظهار داشت: بازوی اجرایی ولی‌فقیه است؛ چرا این را باور نمی‌کنند؟ چرا این‌ها فکر می‌کنند که مستقل مسئولیت دارند؟ ما معتقدیم که جمهوری اسلامی یک رهبر و یک حاکم دارد و همه آقایان هم همین را اذعان می‌کنند و به زیبایی هم درباره ولایت‌فقیه صحبت می‌کنند؛ اما در مقام عمل آن‌کسی که مسئولیت اجرایی دارد به این توجه نمی‌کند و کار را رها کرده است و ما نمی‌توانیم از او توقع و انتظار ورود به عرصه حرکت جهادی در فرهنگ داشته باشیم.

برخی سینماگران ما دغدغه الهی و انقلابی ندارند و صرفاً به دنبال برند شدن هستند

پناهیان در پاسخ به این سؤال که چقدر سینماگران ما توانسته‌اند در عرصه فرهنگ مقاومت موفق ظاهر شوند و تولیدات قوی داشته باشند نیز تصریح کرد: سینمای کشور اگر سینمای الهی و انقلابی شد؛ آن‌وقت می‌توان انتظار داشت که فرهنگ مقاومت در عرصه‌های مختلف ازجمله عرصه اقتصادی را پیش بگیرد و برای این حوزه‌ها تولید داشته باشد.

وی در ادامه گفت: وقتی‌که سینما بیشتر تلاش می‌کند مردم را سرگرم کند که البته من به مسائل منفی دیگر آن ورود نمی‌کنم و به‌اصطلاح گیشه را پر کند و تمرکز متصدیان آن روی این است که مشتری‌های خود را بیشتر کنند تا در جشنواره‌های مختلف داخلی و خارجی خودی نشان دهند و موقعیتی پیدا کنند، نمی‌توان توقع این را داشت که وارد حوزه فرهنگ مقاومتی شود. من متأسفم که این را می‌گویم؛ اما سینماگر ما صرفاً زحمت‌کشیده است برای اینکه تبدیل به یک برند و شاخص شود و فقط به دنبال این بوده است که خودش را به‌جایی برساند. اگر شخصی با دغدغه انقلابی، الهی و سیاسی وارد عرصه هنر و سینما نشده باشد؛ چه طور می‌توان توقع داشت که در عرصه‌هایی مثل فرهنگ مقاومتی و اقتصاد مقاومتی فیلم بسازد.

کارشناس مسائل فرهنگ در پایان گفت: دشمن ما آرام‌آرام میل مردم را عوض می‌کند و مصرف‌گرایشان می‌کند و متأسفانه سینماگر ما هم هرچه که مطابق با میل تغییریافته مردم است می‌سازد؛ بنابراین به این دلیل است که فیلم‌های ما مملوء از تجملات در لباس، مسکن، خوراک و ... است و هیچ رنگ و بویی از فرهنگ و اقتصاد مقاومتی ندارند و این ناشی از توجه صرف به رضایت مشتری است و بی‌توجهی به رضایت خداوند.

انتهای پیام/ط