در دیوارهای غاری در اسپانیا نقاشی هایی وجود دارد که مربوط به 12 تا 15 هزار سال قبل از میلاد مسیح است.در این نقاشی ها مردی با چکمه پوستین و زنی با چکمه خز دیده می شوند.چکمه در اکثر قرون و اعصار مورد توجه و استفاده نظامیان بوده است.در دوران قرون وسطی نیز ندیمه های پادشاهی فرانسه و آلمان از چکمه های پاشنه بلند که تا وس ط ساق پا بند داشت استفاده می کردند.در قرن شانزدهم هم چکمه های پاشنه بلند که از جنس چرم نرم و معطر بودند مورد استفاده قرار می گرفتند.در اوایل قرن هجدهم زیر نفوذ دادگاه فرانسه چکمه ناپدید شد و فقط کارگران و سربازان و بعضی از ورزشکاران مجاز به پوشیدن آن بودند.در اوایل قرن نوزدهم بود که مقبولیت چکمه روی مد زن ها نیز تاثیر گذاشت . در دهه ۱۷۹۰ این چکمه ها با بند محکم، پاشنه بلند و نوک تیز کاملا زنانه شدند. در ۱۸۱۵ نشریه های دوره ای فشِن برای فعالیت های روزمره و راه رفتن چکمه را پیشنهاد دادند. در ۱۸۳۰ استفاده از چکمه گسترش یافت. آدلاید (Adelaid) مرسوم ترین مدل آن زمان بود که چکمه ای تخت و بدون پاشنه بود. طول آن تا قوزک پا می رسید و کناره اش بند می خورد. این سبک بیش از ۵۰ سال ادامه داشت.در نیمه دوم قرن بیستم چکمه به عنوان اِلِمان مهمی در مد جوانان شهری ظهور یافت. جوانان سرکش از چکمه های موتور سواری و مهندسی به عنوان علامت آشکار طغیان خود اقتباس کردند که از فیلم هایی چون «آدم وحشی» و «سرکشی بدون دلیل» الهام گرفته بودند. پس از ۱۹۶۰ زنان شاهد انفجار مد چکمه بودند. زمانی که آندره کورج طراح پاریسی چکمه تختی که از چرم بره سفید بود را توسعه داد بسیاری از مدل های چکمه مورد پسند قرار گرفت. طول چکمه گو گو (Go-Go) تا قوزک پا، زانو یا ران می رسید و با پاشنه یا بدون پاشنه بود که تکمیل کننده دامن های بسیار کوتاه بود. در این دوران مدل های قدیمی محبوب گشتند و چکمه های بنددار به عنصر اصلی مد «هیپی» تبدیل شدند. در دهه ۱۹۷۰ با پوشیدن چکمه جیر نوک برگشته، چکمه کابوئی و چکمه زیپ دار بلند توسط هر دو جنسیت، مد، زنانه مردانه شد. چکمه مدل مردانه که توسط زنان پوشیده می شد از لحاظ جنسی بسیار محرک قلمداد می شد بخصوص اگر با اِلِمان های زنانه ترکیب می شد.در جامعه امروزی کشور ما استفاده از کفش ساق بلند شبیه چکمه توسط آقایان تقریبا وجود ندارد و در صورت استفاده نیز قسمت ساق پای آن زیر پاچه شلوار پنهان می شود.اما پوشیدن چکمه توسط خانمها از سه یا چهار سال پیش در پایتخت گسترش یافت و از آنجا که متاسفانه تهران و پوشش و مَنِش آدمهای تهرانی خواسته یا ناخواسته الگوی جوانان شهرستانی است و به قول معروف همه دوست دارند «بچه تهرون» شوند،پوشیدن چکمه در شهرستان ها نیز کم کم باب شد.زمستان دو سال پیش سردار رادان از برخورد با خانم هایی که از چکمه های بلند و نامتعارف استفاده می کنند خبرداد و دلیل آن را «اغواگری» جنس مخالف عنوان کرد که از نظر نگارنده نیز کاملاً نظر بجایی است.البته با فشارهایی که از سوی طیف های فکری مخالف ایجاد شد سردار رادان تقریبا از تصمیم خود منصرف شد.اگر به پیشینه پوشیدن چکمه های بلند دقت کنیم می بینیم که پوشیدن آنها در کشورهای غربی چندان فراگیر نبوده و در مراسم های خاص و یا توسط افراد خاص پوشیده میشده است.مثلاً با دامن بسیار کوتاه.اکنون هم با کمی دقت در تولیدات سینمایی و تصویری هالیوود و غرب متوجه می شویم که معمولاً زنانی از این نوع چکمه های بلند و چرمی –مخصوصا با رنگ های محرک همچون قرمز - استفاده می کنند که خلق و خوی نامتعارف جنسی دارند.لذا نکته ی واضح این است که این نوع پوشش نه با فرهنگ دینی ما سازگار است و نه با شرایط عرفی جامعه ما.جلب توجه مردان حداقل عیب استفاده از این نوع چکمه هاست.در بسیاری از موارد چکمه ، تکمیل کننده آرایش غلیظ و لباس تنگ خانم ها است و به آسانی به تحریک جنسی جوانان منجر می شود که خود زمینه بروز ناهنجاری های اجتماعی و اخلاقی است..متاسفانه از سال گذشته پوشیدن چنین چکمه هایی در شهرستان ما نیز افزایش یافته و حتی به سنین پایین هم سرایت کرده است.نکته تاسف بار و غمناک این است که بسیاری از دختران و زنان جوان جامعه ما که بسیار دیندار نیز هستند، هم از چادر استفاده می کنند و هم اصرار بر پوشیدن چنین چکمه های بلندی را دارند بدون آنکه از خاستگاه آن اطلاع چندانی داشته باشند.نکته مهم اینجاست که پوشیدن چنین چکمه هایی ملزوماتی نیز دارد.مثلاً نماز خواندن ملزوماتی مثل پاکی دارد و کسی که نماز می خواند مجبور است مراقب لباس و بدن خود باشد تا همیشه پاک باشند چون در غیر این صورت نماز او مورد قبول نیست.پوشیدن چکمه هم همینطور است.یکی از ملزومات چکمه هم پوشیدن شلوار تنگ است تا بتوان آن را به شکل مرتب و غیر مچاله داخل چکمه قرار داد.لازمه دیگر پوشیدن چکمه ،جلوه دادن آن است به هر حال کسی که چند ده هزار تومان هزینه کرده تا چنین پاپوشی تهیه کند ،بدش نمی آید که مردم آن را ببینند و اینجاست که چادر مشکل زا می شود و –گاهاً و نه همیشه-از بین چکمه و چادر باید یکی را انتخاب کرد.یا باید چادر را نصفه و نیمه سر کرد و یا کلاً آن را حذف کرد .انتخاب چکمه و کنار گذاشتن چادر برای دخترانی که کم سن و سال ترند و خانواده های غافلی هم دارند ، راحتتر اتفاق می افتد.سرایت این نوع پوشش به سنین پایین دختران به چندین دلیل خطرناک است .متاسفانه در بین دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان هم دخترانی وجود دارند که از چکمه های بلند که تا زانو می رسد هم استفاده می کنند.کوتاهی مسئولین فرهنگی شهرستان و غفلت و ناآگاهی خانواده ها از دلایل عمده افزایش چنین پوشش هایی است که باید با شدت بخشیدن به فعالیت های فرهنگی در شهرستان این موضوع را حل کرد.البته مقصر اصلی مسئولان فرهنگی کشور هستند،وقتی هنرمندان و بازیگران که حرفه شان موجب الگو شدن آنها بین جوانان می گردد در اختتامیه و نشست های مطبوعاتی فیلم ها و جشنواره های سینمایی با چکمه های ناهنجار قرمز رنگ و بلند حاضر می شود ،نمی توان از جوانانمان خرده ی چندانی گرفت.

امید است این ساده انگاری ها در میان خانواده ها از بین برود و هنگام خرید لباس به چنین نکات ریز و مهمی بیشتر توجه شود.فراموش نکنیم که «لباس انسان پرچم کشور وجود اوست.»

طیب سعیدی