به گزارش صبح رزن به نقل از خبرگزاری تسنیم ، همدان شهری است که نام بزرگ و بلند پایه «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» را به دوش می‌کشد ولی متاسفانه حق فرهنگ در استان و شهری که به واسطه دارا بودن تعداد زیادی مفاخر، علما، ادیبان و اهالی فرهنگ و هنر، این نام بر آن گذاشته شده ادا نمی‌شود.

با توجه به اینکه زیربنای بسیاری از مسائل جامعه فرهنگی بوده و باید فرهنگ را اصلاح کرد تا بتوان به جامعه مطلوب در زمینه‌های مختلف دست یافت، اما متاسفانه تغییر مدیریتی که سالهای گذشته در این نهاد دولتی در همدان اتفاق افتاد منجر به وارد کردن ضربه‌های زیادی به حوزه فرهنگ و هنر در همدان شد.

با توجه به اینکه اداره کل ارشاد مهمترین نهاد فرهنگی- هنری در هر استانی است، بر این اساس در دولت باید مدیرانی برای این منصب انتخاب شوند که علاوه بر تجربه از سواد کاری زیادی نیز در این حوزه برخوردار بوده و به واقع دغدغه فعالیت و پیشبرد فرهنگ را داشته باشند.

با وجود همه استعدادها و ظرفیت‌های پایتخت تاریخ و تمدن در حوزه فرهنگ و هنر اما حال فعالان این عرصه در این دیار خوب نیست و نیازمند توجه و حمایت جدی مسئولان و متولیان امر فرهنگ و هنر است.

بخشی از این بی‌توجهی به انجمن‌های ادبی و هنری استان مربوط می‌شود، که متاسفانه به اذعان برخی از اهالی فرهنگ استان تعداد این انجمن‌ها به واسطه پربارشدن گزارش عملکرد مدیران ارشاد که یکی پس از دیگری منتصب می‌شوند و بعد از مدتی بار خود را برای جابه‌جایی در جایگاه‌های دیگر می‌بندند در حال افزایش است ولی بعد از ایجاد انجمن دیگر کسی به فکر نحوه عملکرد آنها نیست.

34 انجمن‌ ادبی در همدان فعال است که متأسفانه هر انجمن به حال خود رها شده است.

انجمن‌های ادبی همدان ناما فعال هستند

پیرامون ادبیات و وضعیت آن در کهن شهر همدان با سورنا جوکار یکی از شاعران جوان صاحب اندیشه به گفت‌وگو نشستیم:
سورنا جوکار متولد 20 مردادماه 1367 همدان دانشجوی انصرافی زبان و ادبیات پارسی، کارشناس حقوق است که مجموعه غزل نبض را با همکاری انتشارات فصل پنجم منتشر کرده است.

جوکار اظهار داشت: همدان با داشتن بزرگانی مثل «باباطاهر» و «سعود سعد سلمان» و «فخرالدین همدان»، شاعران امروزی و غیره همیشه یکی از قطب‌های شعر ایران بوده و هست.

وی بیان کرد: حدود 12 انجمن ادبی در همدان فعال است که به یک محل خنثی برای دیدار دوستان و نوشیدن چای و خواندن چند بیت شعر تبدیل شده است و در این انجمن‌ها و محافل چیزی به ادبیات افزوده نمی‌شود و در واقع عملا چیزی به نام انجمن ادبی وجود ندارد.

جوکار با اشاره به اینکه وقتی نامی بر روی گروه یا انجمنی گذاشته می‌شود انتظاراتی را ایجاد می‌کند، عنوان کرد: نام انجمن ادبی بر روی مجموعه این انتظار را ایجاد می‌کند تا در محافل آن بحث‌های پژوهشی و ادبی، نقد شعر و کتاب‌های شعر، طرح مباحث فنی تئوریک و غیره انجام شود در صورتی که اینگونه نیست.

شاعر همدانی افزود: اکنون در انجمن‌های حافظ خوانی و بوعلی حضور دارم که انجمن حافظ خوانی تا حدودی کمک‌کننده است.

وی تصریح کرد: یکی از آفات انجمن‌ها این است که برای عموم برگزار می‌شود و این با نام انجمن و هدفگذاری آن تناقض دارد چرا که سواد و شعر در انجمن‌ها توزیع نمی‌شود و نباید به انجمن‌ها نگاه مدرسه محور داشت از سوی دیگر کسانی که امروز در انجمن ادبی خاصی شرکت می‌کنند فردا همین ساعت در انجمن دیگر و روزهای بعد نیز در انجمن‌های دیگر حضور دارند و این محافل تنها محلی برای خوانش شعر است و کار فنی در آن انجام نمی‌گیرد.

جوکار اظهار داشت: مجموعه افراد تصمیم گیرنده از ارشاد و ارکان مجوز دهنده تا افرادی که در انجمن‌های ادبی فعالیت دارند همگی در قبال این معضل مسئولیت دارند.

وی با بیان اینکه انجمن‌های ادبی حاضر ناما فعال هستند، گفت: اداره کل ارشاد از زمان شروع به کار این انجمن‌ها ضرورت سنجی انجام نداده و برنامه هدفمندی ندارد تا چه افرادی در انجمن‌ها حاضر شوند و چه فعالیت‌هایی انجام دهند چرا که مدیران این نهاد فرهنگی مدتی بر سر کار بوده و تنها به دنبال ارائه گزارش کار خود هستند که در آن تأسیس چند انجمن ادبی نیز وجود داشته باشد.

جوکار افزود: ضرورت سنجی دومی که باید انجام شود این است که افراد حاضر در انجمن از سواد کافی برخوردار هستند یا خیر ولی در این زمینه ارشاد مانند موجود خونسرد انجمن‌ها را ایجاد و سپس آنها را به حال خود رها می‌کند، در صورتی که انجمن‌ها باید باید هدفمند باشند و ما بعد از یک دوره بتوانیم بگوییم که حاصل فعالیت یک ساله آن این‌چنین بوده است.

دستگاه‌های فرهنگی استان کار ارزنده‌ای‌انجام نداده‌اند

رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عملکرد تشکل‌های مردمی خودجوش در حوزه فرهنگ امیدوار کننده است ،گفت: دستگاه‌های فرهنگی در سطح استان به سبب کمبود بودجه کار ارزنده‌ای در حوزه فرهنگی انجام نداده‌اند.

امیر خجسته در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان با بیان اینکه بودجه فرهنگی کشور وضعیت خوبی ندارد، اظهار داشت: متاسفانه هرجا که کمبود بودجه پیش آید از بودجه فرهنگی برداشته می‌شودو در حال حاضر بودجه فرهنگی در کشور قابل قبول نیست.

وی افزود: با توجه به اینکه در سطح کشور و خصوصا استان همدان بودجه بخش فرهنگ کم است، بنابراین کار ارزنده‌ای هم در این حوزه انجام نمی‌شود و دستگاه‌های متولی فرهنگ کار فوق‌العاده‌ای انجام نمی‌دهند.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: دستگاه‌های فرهنگی چون تبلیغات اسلامی و فرهنگ و ارشاد اسلامی به علت کمبود بودجه دچار مشکل شده‌اند و حتی در پرداخت حقوق کارکنان خود با مشکل مواجه شده‌اند.

وی به تهاجم فرهنگی و آسیب‌های آن به فرهنگ ایرانی و اسلامی اشاره کرد و گفت: اگر دستگاه‌های فرهنگی به علت کمبود بودجه کاری نتوانند انجام دهند، تهاجم فرهنگی به جوانان و نوجوانان از طریق فضای مجازی آسیب‌های جدی وارد می‌کند.

خجسته با اشاره به اینکه مردم در حوزه فرهنگ به صورت خودجوش عملکرد بسیار خوبی دارند تصریح کرد: حوزه علمیه، دانشگاه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد بدون بودجه و به صورت خودجوش و براساس اعتقادات مذهبی خود کارهای فرهنگی خوبی انجام می‌دهند.

وی با بیان اینکه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با کمبود بودجه مواجه است بیان کرد: دستگاه‌های فرهنگی استان در حوزه فرهنگی کار ملموس و اثرگذاری نداشتند و برگزاری چند جشنواره نیز قابل قبول نیست چراکه آنها نیز ضعیف بوده‌اند.

رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: بودجه و اعتبارات بخشی از موضوع در کار فرهنگی بوده و مدیران فرهنگی باید دارای ابتکار، خلاقیت و نوآوری باشند تا کاری اثرگذار در حوزه فرهنگی انجام دهند.

انجمن‌های ادبی همدان به محافلی برای شعرخوانی و گپ‌و‌گفت تبدیل شده‌اند

نایب رئیس خانه شعر و ادب همدان با بیان اینکه انجمن‌های ادبی همدان به محافلی برای شعرخوانی و گپ‌و‌گفت تبدیل شده‌اند، گفت: نقد و بررسی آثار حلقه مفقوده انجمن‌های ادبی در همدان است.

محمد کلافچی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در همدان، با بیان اینکه 34 انجمن ادبی در سطح استان همدان فعالیت دارند، اظهار داشت: خانه شعر و ادب نهادی است که بر تمام انجمن‌های ادبی شامل شعر و داستان نظارت دارد که 12 انجمن در شهر همدان به ثبت رسیده‌اند.

کلافچی بیان کرد: انجمن‌های ادبی همدان بیشتر برنامه‌های خود را در محل مجتمع فرهنگی- هنری آوینی برگزار می‌کنند و عمده برنامه‌های در حال اجرا در راستای ارتقای کیفی انجمن‌های ادبی داستان است.

وی با بیان اینکه اگر انجمن جدیدالتأسیسی بخواهد تشکیل شود باید از کانال خانه شعر و ادب بگذرد، عنوان کرد: در خانه اساسنامه و اهداف تنظیم شده آن انجمن را بررسی و در صورت تایید صلاحیت با تشکیل آن موافقت می‌کنیم.

کلافچی تصریح کرد: در خانه شعر و ادب به انجمن‌های داخل شهر و یا شهرستانها سرکشی و در جریان مسائل و مشکلات آنها قرار می‌گیریم و در صورت توان برای رفع آن مشکل اقدام می‌کنیم.

وی با بیان اینکه سرکشی و دیدار با پیشکسوتان این عرصه در مناطق مختلف استان از برنامه‌های خانه شعر و ادب است، گفت:در ااین راستا با تهیه لوح تقدیر و اهدای کتابی از پیشکسوتان تجلیل می‌کنیم و در این برنامه از احمد خوانساری، استاد ابوالقاسمی از اسدآباد، غلامرضا بهاری از بهار و غیره دلجویی شده است.

نایب رئیس خانه شعر و ادب همدان با اشاره به نحوه حمایت‌های ارشاد همدان از خانه شعر و ادب و انجمنها اظهار داشت: اگر این حمایت را به دو بخش معنوی و مادی تقسیم کنیم در بخش معنوی ارشاد از انجمن‌ها دریغی نداشته ولی در بخش مادی به طور قطع نمی‌توان با اعطای سالانه 200 هزار تومان به انجمن‌ها کاری از پیش برد.

کلافچی افزود: البته اکنون اکثر نهادها با مشکلات اقتصادی درگیر هستند که ارشاد هم نمونه‌ای از آنها است.

وی با اشاره به مشکلات کنونی که در انجمن‌های ادبی حاکم شده، بیان کرد:بیشتر از این که انجمنها ادبی باشند به محافلی برای شعرخوانی و گپ‌و‌گفت افراد شرکت‌کننده تبدیل شده‌اند.

کلافچی با بیان اینکه نقد و بررسی آثار ادبی حلقه مفقوده بیشتر انجمن‌های ادبی استان است، تصریح کرد: برخی دوست ندارند اشعارشان مورد نقد و بررسی قرار گیرد و در اکثر انجمن‌ها نیز به سبب وجود این مشکل ملاحظه‌کاری هست که این به ظرفیت پایین افراد برمی‌گردد.

نایب رئیس خانه شعر و ادب همدان بیان کرد: در گذشته انجمن‌های ادبی همدان خروجی خوبی داشتند و شاعران قدری از این انجمن‌ها در همدان بروز کردند ولی متأسفانه امروزه با وجود تعدد انجمن‌ها به مفهوم واقعی خروجی شاعر در همدان بسیار کم است.

باید زمینه هدایت قشر جوان به سمت فرهنگ و ادب فراهم کرد

مسئول انجمن شعر امید از شهرستان نهاوند نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: سال تاسیس این انجمن 92 بوده است ولی این انجمن تا کنون فعالیت چندانی نداشته است.

مجید شهبازی بیان کرد: مدیر قبلی انجمن به سبب دلایل و مشکلات خاصی که با آن مواجه شد نتوانست انجمن را اداره کند و بر این اساس اینجانب را به مسئولیت انجمن انتخاب کردند که اکنون نیز به طور عملی نخستین جلسه انجمن بعد از مدتها هفته اخیر تشکیل شد که در آن حدود 12 نفر حضور داشتند.

شهبازی با بیان اینکه فعالیت انجمن در حد شعرخوانی اشعار نو و کلاسیک بوده، بیان کرد: در صورتی که شخصی علاقمند به داستان خوانی باشد نیز برایش مانعی نداریم، ضمن اینکه تمایل داریم تا کلاس‌های انجمن محلی برای یادگیری و تبادل نظر باشد.

وی با اشاره به اینکه سایر انجمن‌های با سابقه شهرستان نیز وضعیت مشابه انجمن ما را دارند، اظهار داشت: متاسفانه هیچ رقم مادی و امکاناتی در اختیار انجمن قرار نگرفته و گاها از جیب خود برای فعالیت انجمن هزینه کرده‌ایم چرا که معتقدیم باید جوانان را به جای اینکه به فعالیت های کاذب و خیابان گردی مشغول شوند به سمت شعر، فرهنگ و ادب کشاند و انجمن را نیز مجددا به خاطر جوانان فعال کردیم.

به گزارش تسنیم، وضعیت شعر و ادب استان همدان در اکثر نقاط استان به گونه‌ای است که بسیاری از انجمن‌های ادبی با مشکلات مادی، نبود برنامه‌ریزی مناسب، عدم حمایت و فقدان نظارت از سوی ارشاد مواجه هستند و تعدادی از آنها غیرفعال بوده و یا به برگزاری تعداد انگشت شماری جلسه در سال و صرفا ارائه گزارشی قناعت می‌کنند.

گزارش از مریم رحیمیان انور