صبح رزن به نقل از گروه فرهنگ و هنر فرهنگ نیوز، معصومه طاهری: تاک‌شو یا برنامه تلویزیونی گفت‌وگومحور، سبکی از برنامه سازی تلویزیونی است که معمولا در اکثر تلویزیون‌های ژانر سرگرمی در سطح دنیا به روی آنتن می‌رود. از مشخصه های بارز این نوع برنامه ها اجرای زنده آنها است. به همین دلیل تاک‌شوها یا به صورت زنده پخش می‌شوند و یا اگر ضبط شده باشند در حضور جمعی از مردم در داخل استودیو اجرا می‌شوند. از مهمترین دلایلی  که تاک‌شوها به شبکه های تلویزیونی ورود پیدا کردند هزینه‌های  پایین تولید آن بوده زیرا اسپانسرها حامیان تولید تاک شوها هستند که این شیوه به غیر از پرکردن آنتن برای پخش و سرگرمی سازی مخاطبان، برای تلویزیون هم هزینه زیادی ندارد و تقریبا به صرفه هم هست.

برنامه هایی چون «خندوانه» و «دورهمی» ‌از این نوع  تاک شوها ی تلویزیونی هستند برنامه هایی که  دو بازیگر و کارگردان در حوزه طنز و کمیک؛  یعنی رامبد  جوان و مهران مدیری هدایت گر و اجرا کننده  این برنامه ها هستند و  تقریبا نیز موفق بوده اند . برنامه «دورهمی»  مهران مدیری هرچند  سابقه  «خنداونه» را ندارد ولی  به خوبی توانسته است مخاطبانی را برای خود داشته باشد و رقیب سرسخت آن باشد.

نکته ای که در این نوع برنامه ها وجود دارد  حضور مهمانانی است که مجری در مقابل  حضار در استودیو با او گپ وگفت می کند که در برنامه  «خندوانه»  کاراکتر جالب عروسکی  جناب خان  به کمک  رامبد جوان آمده  تا جذابیت بیشتری به برنامه بدهد؛ عروسکی با لهجه جنوبی که  همراه رامبد جوان با مهمانان  خوش و بش و گاهی آوازه خوانی می کند،  ولی گاهی در قالب طنز از حد و حدود  می گذرد و به بهانه اینکه عروسک است هرچه می خواهد می گوید مثلا در برنامه ای که  ثریا قاسمی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون  دعوت بود جناب خان (هرچند عروسکی ساده است ولی در قالب و تن صدای یک مرد  کامل صدا حضور دارد) جوگیر فضا و مهمان شده بود و به ثریا قاسمی می گفت فدای صدای شما بشم!! برای او از خال لب یار خواند، دختر نادره با اون چشمای رنگی، مو نشینیدم به این صدا قشنگی....

در این قضیه  باید به چند نکته توجه کرد آن هم نوع برخورد  جناب خان با ثریا قاسمی است؛ البته این خانم جای مادربزرگ مهمانان بود  و از بازیگران  قدیمی صداوسیماست اما سوابق و بازی های قبل از انقلاب او با چنین اشعاری  قطعا ناخواسته در ذهن قابل یادآوری بود که  کار درستی نبود؛ چنانچه  رامبد  جوان  در واکنش به انتقادات  درباره  این نوع صحبت  کردن شخصیت عروسکی جناب خان  جوابیه داد.

اما شخصیت  جناب خان  که کنار طنازی و نمکین بودن  بارها  در برخی از تله های بداهه گویی گیر می افتد  خواه ناخواه  گاه  از خط قرمزها پا را فراتر گذاشته و در چنگال بداهه گویی های ناگهانی در کنار حرافی های لحظه ای، کارهایی می کند که در شان  صداوسیمای جمهوری اسلامی نیست.  در این بین  تاکید بسیار زیاد صدا پیشه این عروسک  به ترانه های لوس آنجلسی و فیلم فارسی های قبل از انقلاب  نیز خود  جای تامل دارد  که به اسم عروسک  هرچیزی می خواند!

قبول داریم صداپیشه جناب خان استعدادهای خوبی خصوصا  در  آوازه خوانی و تقلید لهجه های شیرین بومی و محلی دارد،‌ اما همین نکات ظریف است  که  گاه  به ایجاد هنجارشکنی و معضلات  منجر   می شود چرا که  صداوسیما عرصه ای ملی است با  قریب به80 میلیون  بیینده  که سلایق و علایق مختلفی دارند و در واقع  همین هاست  که  خط قرمزهای رسانه ملی محسوب می شود.

ناگفته نماند نمی توان نکات مثبت  برنامه«خندوانه»‌ را  نادیده  گرفت  برنامه ای که  اتحاد و همدلی ملی را با چاشنی لبخند به خانه های ایرانیان می آورد اما تهیه کنندگان «خندوانه» باید  مراقب برخی نکات  باشند  همان طور که  رامید جوان  گفت بسیاری از شوخی ها  از برنامه های مختلف ماهواره ای اقتباس شده است  که  امری طبیعی  است؛  چراکه  در هر برنامه ای  کنار خلاقیت و ابتکار، ‌تقلید  نیز در روند  تولید  پیش می آید و  وجود دارد.   رامید جوان و اعضای تیم  او باید  مراقب باشند  که این  تقلید  روی عرف و شرع  جامعه اثر سوء نگذارد.  روابط بین  محرم و نامحرم، لبخند و قهقه تحت الشعاع  این امر ناخواسته  قرار نگیرد.

شان یک برنامه  ملی در صداوسیما  با برنامه  ماهواره ای از هر کجایی فرق دارد  و بهتر است رعایت شود .«خندوانه» ‌به خوبی  از پس آزمون های دشوار برآمده  و نباید اجازه بدهد سهل انگاری و اشتباهاتی از این دست  تمام دستاوردهای خوبی که  داشته رازیر سوال ببرد.

برنامه «دورهمی»‌با اجرای مهران  مدیری را که شاید بتوان رقیب «خندوانه»‌ دانست نیز همین  مشخصه ها را دارد؛‌ البته  مهران مدیری در عرصه تولید برنامه های تلویزیونی  کارکشته و باتجربه تر است  و همه زیر و بم کار را به خوبی می داند سوالات  او ازهمه مهمانان در ابتدای  سری برنامه« دورهمی» مشکلاتی داشت و یک سری رفتارهای غلطی هم از خود او سرمی زد مانند به اجبار اصلاح کردن  مهمان و یا گاهی خطاب مهمان زن با  لفظ تو یا اسم کوچک که  کم کم این مشکلات  با نقد و نظر مخاطبان  رفع شد، ‌اما  در کنار سوالات  جالب،  مهران مدیری هم باید  مراقب باشند پا را فراتر از آنچه باید  نگذارد.

رسانه ملی چه بخواهیم و چه نخواهیم  الگویی عمومی و فراگیراست  که  نه فقط عده ای در تهران یا چند شهر  بیننده آن هستند، بلکه در دورترین نقاط ایران  نیز پای آن می نشینند و  مخاطب آن محسوب می شوند  لذا  حرفهایی که در آن  گفته می شود  می تواند  به راحتی سوژه مثبت یا منفی رسانه های دیگر شود . سوالات  مدیری جذاب است  اما  گاه  به نظر می رسد  حریم حصوصی  افراد در سوالات شکسته می شود و یا امکان شکستن شخصیت  فرد وجود دارد. چه مهمانان و چه افرادی که از میان حضار دعوت می شوند.

تاک شوی «خندوانه»‌و «دورهمی»  البته  ویژگی مشترک دارند  و آن هم غیر زنده بودن و ضبطی بودن آنهاست  یعنی هرچه گفته می شود یا رخ می دهد  قبل از پخش و رفتن روی آنتن  باید  توسط ناظرین  اصلاح و درست شود. بنابراین از این نظر باید گفت  اگر اشتباه فاحشی هم  در این برنامه هاست قبل از هر چیز باید یقه ناظرین  پخش را گرفت و معترض شد؛  چراکه  این برنامه ها  ضبط شده هستند و خواه ناخواه  باید از فیلتر آنها عبور کنند. البته مهران مدیری در برنامه هفت  از سانسورهای شدید  استنداپ کمدی هایش در شبکه  نسیم که اخیرا شدن زیادی پیدا کرده گلایه داشت  و گفت:  گاه مطالبی حذف می شود  که من هر چه نگاه می کنم  چیز بدی در آن  نمی بینم.

حقیقت آن است  که این  روزها فشار سیاسی دولت و دولتمردان بر برنامه هایی که زبان تند  انتقادی داشته اند  شدت و  حدت بسیاری داشته است.  به نظر می رسد  نگاه ناظرین  پخش در  برنامه مدیری هم بیشتر صرف سانسور تکه اندازی ها انتقادی او به دولت  است تا چیزهای دیگر. امری که خود خواه ناخواه  یک نقطه ضعف  محسوب می شود و البته  این سوال جدی را باید  مطرح  کرد  که چرا در برنامه های تلویزیونی نمی توان عملکرد  دولت را نقد  کرد  و به جای برخی اخلاقیات،‌ این مسئله خط قرمز رسانه ملی ما شده است!