این روزها به نظر می رسد که اتحادیه اروپا که به تازگی به دلیل تحریم نفتی ایران بدون توجه به تبعات آن مورد حمایت آمریکا قرار گرفته، اوضاع چندان مناسبی ندارد.هر چند که این روند نامطلوب از چندین سال پیش آغاز شد اما آنچه که از شواهد برمی آید این است که این اتحادیه درچند ماه آینده با بحرانهای قابل توجهی روبه رو باشد.
چرا که از یک سو اعتراضات مردمی روز به روز در حال گسترش است و حتی این موضوع سبب شده که بسیاری از کشورهای حوزه یورو که خود داعیه دار دموکراسی هستند دست به سرکوب معترضان بزنند واز سوی دیگر بدهی های پیاپی وسنگین کشورهای عضو این اتحادیه در اعتبار یورو تاثیر فوق العاده ای داشته باشد.علاوه براین، بسیاری از صاحب نظران عرصه بین الملل تنشهای تازه با ایران و تصویب تحریمها برعلیه این کشور از سوی این اتحادیه را آغاز گر بحرانهای بزرگتری در حوزه اروپا می دانند که در چندماه آینده به تدریج تاثیر آن روی زندگی مردم این حوزه منطقه ای بیشتر آشکار می شود.این شرایط در حالی به هم پیوند خورده که هنوز شوک نفتی ناشی از تحریم ایران فرا نرسیده است.
اما شاید بتوان جدیدترین بحران این اتحادیه را تهدید کشورهای مهم این اتحادیه همچون انگلستان وایتالیا مبنی بر جدایی از یورو دانست.آن چنان که چند هفته پیش 'روبرتو مارونی' وزیر کشور ایتالیا تهدید کرد که اگر کشورهای اروپایی با طرح این کشور برای اعطای اجازه اقامت موقت شنگن به مهاجران جزیره لامپدوزا، مخالفت کنند و مانع از ورود مهاجران به کشورشان شوند، از این اتحادیه خارج می شود.
حتی علاوه براین موضوع مارونی نسبت به برخی رفتارهای این اتحادیه که به باور خود کارشناسان اقتصادی آسیب جدی به اقتصاد شهروندان حوزه یورو وارد آورده انتقاد صریح کرد وگفت: اروپا فورا برای نجات بانک ها و یا اعلان جنگ وتحریم، فعال می شود اما وقتی نیاز به همبستگی واقعی با کشوری است که در مشکل بسر می برد ، مانند شرایط امروزی ایتالیا، خود را پنهان می کند.
این صحبتهای مارونی که بسیاری از صاحب نظران آن را در راستای اعتراض او به تنش زایی اروپا در خاورمیانه تعبیر می کنند در حالی است که این مقام ایتالیایی در جایی دیگر از صحبتهای خود به این مسئله اشاره داشته که اتحادیه اروپا در زمانی که ایتالیا به آن نیاز دارد این کشور را تنها گذاشته وبه این ترتیب دیگر حضور دراین اتحادیه به هیچ وجه معنایی ندارد.
درواقع این شکاف کاملا واضح بین ایتالیا و یورو در شرایطی پیش آمده که یونان هم علی رغم رای آوردن حامیان ریاضتهای اقتصادی اتحادیه اروپا برای خروج ازاین اتحادیه به شدت زیر فشار است.چرا که به باور برخی صاحب نظران در صورت ادامه این روند و تحقیرهای پیاپی آلمان نسبت به این کشور، فشارهای اجتماعی برای خروج یونان از این اتحادیه بحران زده بیشتر خواهد شد.
تهدیدات دو کشور مهم یورو،یعنی ایتالیا ویونان در شرایطی اتفاق افتاده که بسیاری از مقامات ومسئولان حوزه یورو نسبت به احتمال ادامه حضور انگلستان هم تردید های زیادی وارد کرده اند.آن چنان که مارتین شولتز" رهبر حزب سوسیالیست دموکرات در پارلمان اروپا نسبت به ادامه حضور انگلستان ابراز تردید جدی کرد و به این مسئله اشاره می کند که انگلستان هیچ گاه در تاریخ یورو به این مقدار منزوی نبوده است.
علاوه بر اظهار نظر این رهبر حزب سوسیالیست،هورست زیهوفر" هم به دلیل عدم موافقت دیوید کامرون با طرح پیشنهادی مشترک آلمان وایتالیا از کامرون به شدت انتقاد کرد.
هممچنین بر اساس گفت وگوهای رد وبدل شده میان اعضا ومقامات کشورهای عضو، به نظر می رسد که سه شرطی که کامرون برای پذیرفتن معاهده قرار داده از سوی کشورهای یورو پذیرفته نشود. شرایطی همچون:
هرگونه تغییر در ساختارهای تصمیم گیری از سطح ملی به سطح اروپایی باید از حق وتو برخوردار باشد.
-بانکها باید تقاضای بیشتری برای سرمایه داشته باشند.
- مرکز اختیارات بانکی اروپایی باید در لندن باقی بماند.
برهمین اساس باید به این نکته اشاره داشت که این کشاکشها در حالی سبب ایجاد شکاف در میان اعضای اتحادیه اروپا شده که انگلستان هم مانند یونان در آستانه خروج از این اتحادیه است هر چند که بسیاری از تحلیل گران حوزه اروپا، این موضوع را باعث انزوای بیشتر انگلستان قلمداد می کنند.اما بحث خروج این کشور از یورو می تواند به بحرانهای گسترده اتحادیه اروپا بیش از پیش دامن بزند واز طرفی هم بر اعتبار واحد پولی اروپا تاثیرات قابل توجهی بگذارد.
تمام این اتفاقات وکاهش اعتبار حوزه یورو در شرایطی از سوی کارشناسان پیش بینی می شود که این کشورها در آستانه یک بحران بزرگ تر یعنی شوک نفتی ناشی از تحریم ایران هم قرار دارند وبه این ترتیب یورو هر لحظه به سمت شرایط بحرانی تر خود بیش از پیش سوق پیدا می کند.