منطقه قفقاز در طول قرنهای متمادی زیر چتر وحدت بخش حوزه تمدن اسلامی ـ ایرانی، محل همزیستی ادیان، مذاهب، زبانها و هویتهای فرهنگی و دینی گوناگون بود اما از زمانی که برجستهسازی استعماری اختلافهای هویتی عرصه را بر اشتراکات تمدنی تنگ کرد دچار مهندسی ترکیب جمعیتی و پاکسازیهای قومیتی و تبعیدهای دستهجمعی شد.