به گزارش صبح رزن به نقل از «نسیم»، در حالیکه مراجع بزرگ شیعیان در سالهای اخیر همگی بر تحریم اعمالی مانند قمهزنی، زنجیرزنی(تیغزنی) یا سایر اعمالی که موجب وهن مسلمانی و اسلام میشود تاکید دارند اما بدعت قمهزنی همچنان در روز عاشورا در کشورهایی مانند هند، پاکستان، عراق، میانمار و عربستان به صورت علنی و در برخی نقاط به صورت غیرعلنی اجرا میشود. افراط در قمه زنی، استفاده از قدارههای بزرگ و دهشتناک در کنار تصویربرداری گسترده از این نوع عزاداری باعث شده تا رسانههای غربی و وابسته با برجسته کردن تصاویر مربوط به خونریزی ناشی از قمه زنی و تیغ زنی بیش از گذشته به موضوع شیعه هراسی دامن بزنند.
این اقدامات در حالی صورت میگیرد که طی سالهای اخیر نسبت دادن بسیاری از حملات تروریستی در دنیا به مسلمانان به خصوص انفجارهای گسترده در محلهای تجمع شیعیان در عراق و پاکستان باعث شده تا رسانههای غربی نگاه ویژهتری به این نوع عزاداری داشته و با ضریب خاصی به آن بپردازند.
امسال در کنار حمله گسترده «داعش» از شمال سوریه به شمال عراق و نسل کشی گسترده شیعیان در مناطق تحت تصرف این گروه تروریستی، رسانههای اروپایی و آمریکایی نیز تلاش کردند تا با انتشار گسترده گزارشها و تصاویری از مراسم عزاداری روز عاشورا، موضوع قمهزنی را نماد «تفکر خطرناک» شیعه معرفی کنند. این رسانهها که به ظاهر تنها گزارشی از یک مراسم منتشر کردهاند با انتخاب هدفمند عکسهای منتشره به انتشار تفکرات مبتنی بر خشونت پرداختهاند.
* گزارش رسانههای غربی از قمه زنی
نشریه انگلیسی گاردین در شماره امروز خود با انتشار عکسهایی از مراسم عزاداری در کربلا و برخی شهرهای پاکستان اعلام کرد: شیعیان با برگزاری مراسم قمه زنی به عزاداری در روز عاشورا پرداختند.
پایگاه آمریکایی اینتر نشنال تایمز نیز در گزارشی تصویری و خبری به بیان ابعاد موضوع عاشورا برای شیعیان پرداخته و با تقسیم عزاداریهای شیعیان به عزاداری عادی و عزاداری خاص، سعی در نشان دادن تفرقه میان شیعیان دارد. این پایگاه آمریکایی با بیان اینکه برخی شیعیان با قمه زنی به عزاداری در روز عاشورا میپردازند به این نکته نیز تاکید کرده است که برخی علمای شیعه با این اقدام مخالف هستند و برخی نیز موافق هستند.
بخش خبری سایت یاهو نیز در گزارشی با عنوان «عاشورا فستیوال» تصاویر متعددی از قمهزنی، تیغ زنی و خونریزی در عزارداری روز عاشورا را برجسته کرده است. سایت خبری یاهو با انتشار عکسهایی از سایت آسوشیتدپرس(AP) به طور خاص به نشاندادن وجهههای خشونت بار در روز عاشورا پرداخت.
سایت آسوشیتدپرس(AP) نیز عکسهای متعددی از عزارداری عاشورا با محوریت قمه زنی و تیغ زنی در کشورهای مختلف از جمله عراق، عربستان، پاکستان و میانمار منتشر کرده است. این سایت خبری همچنین در گزارش مستقلی از عزاداری شیعیان در میانمار، رد شدن از روی آتش، قمه زدن، زنجیرزنی با تیغ و انجام اعمال خشونت بار را بخشی از رفتارهای شیعیان میانمار معرفی کرده است. این گزارش در حالی منتشر میشود که شیعیان میانمار در سال گذشته هدف حملات متعدد بوداها قرار گرفته و خانههایشان توسط افراطیان بودایی به آتش کشیده شده بود.
خبرگزاری شین هوا نیز به طور وسیعی به موضوع قمهزنی در روز عاشورا پرداخته و آن را یک عزارداری خشن از سوی شیعیان معرفی میکند.
* چرا قمه زنی برجسته میشود؟
رسانههای بیگانه در سالهای اخیر به طور خاص و ویژهای به موضوع قمهزنی توجه داشتهاند. در حالیکه بر اساس برخی قوانین داخلی کشورهای اروپایی و ایالتهای آمریکایی، انتشار عکسهای حاوی خون و تصاویر خشن ممنوع است اما تصاویر مربوط به عزاداریهای مبتنی بر قمهزنی به طور ویژه از سوی این رسانههای پوشش داده میشود.
در سالهای اخیر موارد زیادی از حمله مسلحانه به برخی مدارس و کشتار دانشآموزان در مدارس آمریکایی از سوی رسانهها منتشر شده است اما هرگز عکسی از دانشآموزان کشته شده یا تصاویر حاوی خون از صحنههای درگیری منتشر نشده است اما در مقابل تیغزنی به سر کودکان در مراسم روز عاشورا در کربلا به طور گسترده و بیسابقهای از سوی این رسانهها منتشر میشود.
به نطر میرسد که چنین اقدام هماهنگی از سوی این رسانهها مبتنی بر یک سیاستگذاری کلان صورت گرفته و آنطور که مایکل برانت، معاون سابق سازمان مرکزی اطلاعاتی آمریکا(سیا) در کتابی به نام نقشهای برای جدایی مکاتب الهی در آمریکا، اعتراف کرده است، موضوع ایجاد بدعت در فرهنگ عاشورا به طور ویژه در دستور غرب قرار داشته است. وی میگوید: «فرهنگ عاشورا و شهادت طلبی بود که هر ساله شیعیان با برگزاری مراسمی این فرهنگ را زنده نگه می دارند. ما تصمیم گرفتیم با حمایت های مالی از برخی سخنرانان و مداحان و برگزار کنندگان اصلی اینگونه مراسم که افراد سودجو و شهرت طلب هستند، عقاید و بنیان های شیعه و فرهنگ شهادت طلبی را سست و متزلزل کنیم و مسائل انحرافی در آن به وجود آوریم؛ به گونه ای که شیعه یک گروه جاهل و خرافاتی در نظرآید.»
چنین اهداف پس پردهای باعث شد تا پس از انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) و پس از ایشان، رهبر معظم انقلاب اسلامی به مخالفت جدی با موضوع قمه زنی بپردازند. در خصوص حرمت قمهزنی و لطمههایی که موجب وهن اسلام میشود، فتواهای صریحی از مراجع حاضر شیعه مانند آیات عظام خامنهای، مکارم شیرازی، نوری همدانی و علوی گرگانی ذکر شده است. حضرت آیتالله خامنهای در هفتم خرداد 73 و در جمع روحانیون کهگیلویه و بویر احمد در سخنانی در خصوص قمهزنی تاکید کردند: «من حقیقتاً هر چه فکر کردم دیدم نمیتوانم این مطلب [قمهزدن] را که قطعاً یک خلاف و یک بدعت است به اطلاع مردم عزیزمان نرسانم. این کار را نکنند. بنده راضی نیستم. اگر کسی تظاهر به این معنا کند که بخواهد قمه بزند من قلباً از اوناراضیام.»
* تاریخچه قمه زنی
در مورد منشأ اصلی و اولی قمه زنی، اقوال مختلفی وجود دارد؛ اما آنچه که بیشتر از همه مستند و قابل اثبات است، این است که تیغ زنی و قمه زنی رسومی عاریتی هستند که از جانب قفقاز به سایر نقاط منتقل شدهاند.
آنگونه که شهید مرتضی مطهری در کتاب جاذبه و دافعه علی گفت:«قمه زنی و بلند کردن طبل و شیپور از ارتودکسهای قفقاز به ایران سرایت کرد و چون روحیه مردم برای پذیرش آن آمادگی داشت همچون برق در همه جا دوید.» این قول شهید مطهری از سوی برخی تاریخ نگاران معاصر عراق نیز تائید شده و مینویسند: «عرب های عراق تا آغاز قرن بیستم در این گونه مراسم ها شرکت نمی کردند؛ این اعمال در ابتدا در میان ترک های عراق، فرق صوفیه و کردهای غرب ایران مرسوم بود.».
ابراهیم الحیدری، جامعه شناس، محقق و نویسنده ی عراقی الاصل کتاب تراژدی کربلا نیز براین عقیده است که مراسم هایی از قبیل قمه زنی، قبل از قرن نوزدهم در عراق مرسوم نبوده و به تدریج از اواخر این قرن در آن کشور رواج یافته است. بنابراین مراسم قمه زنی و ... از خارج عراق به آن کشور وارد شده و ریشه ی عربی ندارد.
جدا از زمان تاریخی ورود قمهزنی به سنتهای شیعیان، اما این بدعت از همان ابتدای ورود به میان شیعیان اگرچه از سوی عوام مورد پذیرش قرار گرفته و تبلیغ میشد اما علمای تراز اول هم به مخالفت با آن میپرداختند، علامه سید حسن امین در کتاب خود با عنوان «التنزیه الاعمال تشبیه» با استدلال و برهان ثابت میکند انجام این عمل هیچ ثوابی ندارد و از نظر شرع مقدس حرام است. اگرچه این کتاب با مخالفت عوام روبرو میشود اما یکی از مراجع مهم تقلید ایرانیان یعنی سید ابوالحسن اصفهانی به حمایت از سید محسن پرداختند.
موضوع قمهزنی بعد از انقلاب مشروطه به واسطه حمایت علمایی چون میرزای نائینی از مراجع بزرگ تقلید ادامه پیدا میکند اما به دلیل آنکه قمهزنی عمدتا به صورت محلی و به شکل محدود صورت میگرفت؛ دارای اثرات سوء نبوده و تعبیر «وهن اسلام» نمیشد. در قمهزنیهای گذشته هیاتهای خاصی به قمهزنی میپرداختند که عمدتا این افراد با حضور در یک زمین خاکی، تنها چند ضربه محدود به سر وارد میکردند تا با شکاف بخشی از پوست بیرونی سر، چند قطره خون خارج شود. علمای و عوام این عمل را در راستای عزاداری و به معنای اظهار آمادگی برای خون دادن و سر باختن در راه امام حسین (ع) تعبیر میکردند؛ اما قمهزنیهای امروز که با شدت و خونریزی شدید همراه است، اثرات سوئی در تفکر جهانی از شیعه پدید آورده است. در همین زمینه نیز رهبر معظم انقلاب با مقایسه قمهزنیها تاکید میکنند که «این را من جدا عرض میکنم. یک وقت بود در گوشه و کنار چند نفر دور هم جمع میشدند و دور از انظار عمومی مبادرت به قمهزنی میکردند و کارشان تظاهر، به این معنا که امروز هست، نبود. کسی هم به خوب و بد عملشان کار نداشت؛ چرا که در دایره محدودی انجام میشد. اما یک وقت بناست که چندهزار نفر ناگهان در خیابانی از خیابانهای تهران یا قم یا شهرهای آذربایجان و یا شهرهای خراسان ظاهر شوند و با قمه و شمشیر برسر خودشان ضربه واردکنند. این کار قطعاً خلاف است. امام حسین (علیه السلام) به این معنا راضی نیست. من نمیدانم کدام سلیقههایی و از کجا این بدعتهای عجیب و خلاف را وارد جوامع اسلامی و جامعه انقلابی ما میکنند.»
.......................
گزارش از شاهرخ صالحی کرهرودی
دیدگاه شما