به گزارش صبح رزن به نقل از همدان پیام،گاهي‌ در اين ميان و به موازات انجام كارهاي فرهنگي ديگري همچون مستند سازي و فيلمبرداري فصلي تازه از تاريخ پيش روي برنامه‌ريزان باز مي‌شود. اين بار نيز اين اتفاق در توصيف هنر و فرهنگ درگزین در گرو مطالعه و بازخوانی و مستند سازي ديارشان تحقق پيدا كرد .
 در همين روزهايي كه پيش روي داريم در گوشه و كنار استان‌مان و در حوزه باستان شناسي اتفاق‌هاي متمايزي در حال رخ دادن است .
گروهي مستند ساز كه شامل كارشناسان متعدد در حوزه باستان شناسي و گردشگري نيز هستند در استان همدان در حال ساخت فيلم هستند كه در اين ميان اطلاعات و شناسایی شاخصي به دست آوردند.
همزمان با تهیه و فیلمبرداری برنامه مستند «سرزمین زیبای من» به کارگردانی امیر حسین شمخانی مستند ساز همدانی اين بار تاريخ امامزاده اظهر(ع) ورق خورد. در اين روزها حضور خسرو محمدی کارشناس باستان شناسی فرصتي شد براي آنكه ما هم از لايه لايه‌هاي تاريخ اين مكان بيشتر بدانيم.
اين كارشناس چندي است گروه مستندساز «سرزمین زیبای من» که توسط سیمای مرکز همدان تهیه و پخش می‌شود را همراهي مي‌كند.
وي هدف این برنامه را شناسایی و معرفی توانمندی‌های باستان‌شناسی، تاریخی، اقتصادی و علمی شهرهای 30 گانه استان همدان مي‌داند و معتقد است اين گروه در کنار این موارد سعی دارد گوشه‌هایی از فرهنگ عمومی و آداب و رسوم مردمان شهرهايي را به نمایش بگذارد.

 در اين فاصله مستند سازان سرزمين من در امامزاده اظهربن علی‌(ع) در شهر درجزین «درگزین» حاضر شدند و حال خسرو محمدي كارشناس باستان شناسي همراه از اين حضور چنين مي‌گويد:‌
امامزاده اظهربن علی در شهر درجزین،درگزین از شهرهای رزن همدان است. ساختمان آن به صورت برج استوانه‌ای 19 تَرَک است که گنبد مخروطی شکل دارد. ارتفاع آن حدود 20 متر است که 8 متر آن را ساختمان برج و بقیه را قسمت مخروطی گنبد تشکیل داده است. ساختمان آن از دوره ایلخانی است و سپس به فرمان شاه عباس دوم صفوی در سال 1056 هجری قمری مرمت شده و صندوق چوبی کتیبه دار آن که بر اثر آتش سوزی سال پیش نیم سوز شده آیاتی از قرآن مجید را در بر دارد. مزار اصلی در سرداب زیر بنا قرار گرفته است. تاریخچه علم باستان شناسی نوشته غلامرضا معصومی ص195 این برج مقبره یکی از یادگارهای معماری ایرانی در حدود هفتصد سال پیش است.  این برج مقبره که چندی پیش دچار آتش‌سوزی شد، بخش کوچکی از شهر بزرگ اسلامی است که تصویر کامل این شهر در نقاشی مینیاتور بازمانده از طراح و هنرمند تُرک به نام «متراقچی» وجود دارد که همراه با سپاهیان عثمانی و در سال‌های تسلط عثمانیان بر غرب ایران در ایران حضور داشت و ضمن همراهی با سپاهیان عثمانی از شهرهای فتح شده توسط آنها تصویر و نقاشی تهیه می‌کرد.
 کاوش‌های باستان شناسی دو سال پیش در این شهر دوران ایلخانی و صفوی گوشه‌ای از این شهر را آشکار کرد همچنین نقاشی پیش گفته برای نخستین بار توسط سرپرست این کاوش‌ها، ابراهیم زارعی معرفی شد، اما چندی پیش یافته‌های نو از این شهر و برج مقبره‌اش پرتویی دیگر بر تاریکی‌ها و نا گفته‌های این بنای باشکوه افکند.
 این یافته‌ها شامل نقاشی‌هایی از دوران صفوی و ایلخانی است که پس از آتش‌سوزی سال پیش و ریختن لایه‌های گچ‌رویی هویدا شدند. دو تصویر اصلی صحنه‌هایی را در بر می‌گیرند که یکی از آنها سواری است با اسب، خود، سپر و شمشیر که با خطوط مشکی طراحی و نقاشی شده است و دیگری شخصی را نشان می‌دهد که دو کودک در دوطرف او نشسته‌اند. این نقاشی رنگی است و با دو رنگ شگرف، زرد و خطوط مشکی ترسیم شده است. براساس آنچه که از متون و نسخه‌های خطی قرون میانه اسلامی وجود دارد به نظر می‌رسد شخص سوار تمثال حضرت عباس ابن علی (ع) و تصویر دوم مربوط به امام علی و حسنین (ع) باشد. تصویر دوم پیش از این هم در سال‌های گذشته دیده شده بود، اما تصویر سوارتا کنون در زیر اندودهای گچی پنهان مانده و برای نخستین‌بار است که شناسایی و معرفی می‌شود.
علاوه بر این، یادداشت‌های فراوانی از سده‌های مختلف تاریخی با دست‌خط‌های مختلف و نگارش و متن‌های متفاوت بر دیوار این زیارتگاه وجود دارد که ما بیشتر آنها را به عنوان «دیوارنویسی خاطره ساز» یا «یادگاری» می‌شناسیم.
 در گزين پيشينه 7 هزار ساله دارد
تاریخ شهر درگزین به این بنا و آثار پیرامونش ختم نمی‌شود؛ بلکه پیشینه 7 هزار ساله این شهر نشان از فرهنگ کهن این دیار می‌دهد. این شهر اما بیشتر به خاطر داشتن وزرا و صاحب منصبان بزرگی چون قوام الدین اشتهار شناخته شده است از این روست که بزرگانی چون قوام الدین درگزینی وزیر سلجوقی، عمادالدین درگزینی وزیر سلجوقی، شمس الدین درگزینی وزیر سلجوقی و ناموران دیگر. از این روست که می‌باید به این شهر توجهی بیش از پیش داشت تا ضمن حفظ میراث فرهنگی این شهر کهن از اتفاقاتی چون آتش سوزی در بناهای مهمی چون اظهر (ع) جلوگیری شود.
امام‌زاده اظهر بن على(ع) در روستاى درجزین (درگزین) از توابع بخش رزن واقع شده و عبارت از برجى استوانه شکل است که 20 متر ارتفاع و 19 ترک دارد. هشت متر از ارتفاع برج را ساختمان و بناى امام‌زاده تشکیل مى‌دهد و گنبد این بنا مخروطى شکل است.
مدخل ورودى بنا از سمت مشرق است و پوشش خارجى گنبد، با آجرى خفته و راسته ساده ساخته شده است. قطر داخلى این برج مدور، 712 سانتى‌متر است و سقف کروى شکل ضربى متناسبِ پوشش زیرین بنا بر فراز آن قرار گرفته است.  بالاى حرم به فواصل مختلف، سه پنجره کار گذاشته شده که برحسب فاصله‌هاى سه، شش و نُه ترک نقاشى شده‌اند. در محوطه درونى دایره شکل حرم در سمت جنوبى، صندوق چوبى حرم قرار گرفته که داراى کتیبه و آیاتى از قرآن مجید است. این صندوق، در سال 1056 هجرى به فرمان شاه‌عباس دوم صفوى ساخته شد.
 بناى این امام‌زاده از آثار دوران مغول (قرن هفتم هجری) است که در زمان شاه‌عباس دوم (1056 هجری) تعمیر شده است. نسبت امام‌زاده در زیارت‌نامه آن «اظهر بن على علیه‌السلام» ذکر شده است.
گفتني است برنامه مستند سرزمين من  با دو راوی که کارشناسان این برنامه نیز هستند هر هفته ساعت 20 از شبکه استانی همدان پخش می‌شود و پس از پایان دوره  نخست در ماههای آینده تا حدود چهار سال بازپخش خواهد شد. یکی از مهمترین دستاوردهای این برنامه شناسایی و معرفی مکان‌هایی است که از منظر تاریخ و همچنین یافته‌های تازه باستان شناسی استان همدان است كه  تاکنون معرفی نشده‌اند. این مطلب نشان دهنده رویکرد تخصصی و نوگرایانه عوامل این برنامه به فرهنگ و تاریخ استان همدان است که خود می‌تواند فتح بابی در همدان شناسی باشد. لذا نگارنده بر خود واجب می‌داند که هرکجا مطلبی در ارتباط با یافته‌های تازه این گروه با این قلم منتشر شد از نامبردگان یاد کند.اين مواردي كه مطرح شد و نيز بخشي از يافته هاي گروه بود.