به گزارش صبح رزن به نقل از  خبرگزاری فارس از همدان، هشتمین دوره هیئت رئیسه اتاق بازرگانی همدان را باید یکی از خاص‌ترین دوران تاریخ طولانی اتاق بازرگانی در استان دانست، چراکه فعالان اقتصادی استان کلید این اتاق را به دست فردی دادند که پیش از این بر مسند استانداری همدان تکیه زده بود و یک مدیر دولتی محسوب می‌شود.

علی‌اصغر زبردست در سال 84 استان را با کسوت استانداری ترک کرد و برای بار دیگر در قامت رئیس پارلمان بخش خصوصی به استان بازگشت.

برخی امیدوارند او با توجه به روابطی که با مدیران ارشد اقتصادی کشور دارد و همچنین تجربه‌اش، بتوانند منشأ اتفاقات بزرگی برای استان باشد، اما منتقدان جدی نیز حضور زبردست در اتاق بازرگانی را ناشی از تعاملات سیاسی و برنامه‌ریزی برای آینده سیاسی جناح اصلاح‌طلب به خصوص در انتخابات مجلس می‌دانند.

برای آشنایی بیشتر با نظرات زبردست در قامت رئیس اتاق بازرگانی همدان با او به گفت‌و‌گو نشستیم.

فارس: تاکنون شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی در استان رونق چندانی نداشته، در حالی که در برخی از استان‌ها تاکنون بیش از 30 جلسه برگزار شده، چه برنامه‌ای در دوره جدید هیئت رئیسه برای رونق این شورا در نظر گرفتید؟

زبردست: همانطور که می‌دانید شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، مجالی است برای تعامل صاحبان کسب و کار در بخش خصوصی با ارکان حاکمیت یا بخش عمومی شامل سه قوه مقننه، مجریه و قضاییه با هدف رفع موانع کسب و کار و تسهیل فعالیت اقتصادی بخش خصوصی؛ نتیجه آن سوق دادن دولت و بخش عمومی از بنگاه‌داری به سوی نظارت بر اقتصاد از یک سو، و رونق کسب و کار و افزایش سطح ثروت و رفاه در جامعه از سوی دیگر است. واگذاری دبیری این شورا به رئیس اتاق بازرگانی هم از آن روست که بتوان ضمن انتقال مجموعه مشکلات و موانع پیش روی فعالان اقتصادی به دستگاه‌های ذیربط، پیگیری‌های لازم در خصوص رفع این موانع از مجاری قانونی با سرعت صورت پذیرد تا چرخ اقتصاد کشور از گردش بازنماند.

در مجموعه اعضای شورای گفت‌وگو، اتاق بازرگانی موقعیت منحصر به فردی دارد زیرا وظیفه جمع‌بندی و ارائه تقاضا و خواسته‌های بخش خصوصی برعهده اتاق است اما در عین حال خود از قدرت اجرایی برای رفع موانع به صورت مستقل برخوردار نیست بلکه صرفاً در نقش یک نهاد میانجی باید به نمایندگی از اعضای خود سخن گفته و از منافع یکایک اعضا با قوت و قدرت دفاع کند.

آنچه باعث افزایش توان چانه‌زنی و نفوذ اتاق بازرگانی می‌شود، مشارکت همه اعضا در تدوین و ارائه مشکلات مربوط به خود در قالب کمیسیون‌هاست.

به همین دلیل انتظار می‌رود در دوره جدید تمام فعالان اقتصادی حقیقی و حقوقی با انگیزه و توان بیشتر در جلسات کمیسیون‌های تخصصی شرکت کنند تا حاصل تضارب آرا و ارائه مشکلات، از سوی اتاق بازرگانی در جلسات شورای گفت‌وگو مطرح شود.

فارس: هیئت رئیسه دوره قبل یک زمین در بلوار مدنی خریداری و احداث ساختمان اتاق بازرگانی را آغاز کرده، اما شما از خرید زمین جدید و البته ساختمان جدید سخن به میان آوردید، در این خصوص توضیح می‌فرمایید؟

زبردست: متأسفانه، اتاق بازرگانی همدان در حال حاضر در مکانی استیجاری مستقر است که به دلیل محدودیت فضا، امکان استقرار نمایندگان تشکل‌های عضو اتاق که از ستون‌پایه‌های «پارلمان بخش خصوصی» به حساب می‌آیند، وجود ندارد.

قطعه زمینی که به آن اشاره کردید ملک اتاق بوده و چند مدتی است که برای ساخت مشارکتی به پیمانکار سپرده شده است.

بدیهی است پس از تکمیل ساختمان، بخشی از آن سهم پیمانکار است تا هزینه‌های خود را به انضمام سود مشارکت مستهلک کند.

با توجه به این مسئله و اینکه محل این ساختمان با توجه به وجود ترافیک شهری و مسائل ناشی از آن برای اتاق مناسب نیست، هیئت رئیسه دوره قبل (دوره هفتم) تصمیم گرفته تا این ساختمان به صورت تجاری و اداری درآید تا از محل فروش آن بتوان قطعه زمینی بزرگ‌تر خریداری کرد و ساختمانی متناسب با نیازهای اتاق با فضای وسیع‌تر و بدون مزاحمت‌های ترافیکی در آن برپا کرد.

به همین دلیل هیئت رئیسه جدید نیز در این مورد همان سیاست و مصوبه را تعقیب می‌کند. این توضیح را نیز ضروری می‌دانم که بودجه اتاق به طور کامل، توسط مجموعه اعضا تأمین می‌شود و دولت هیچ سهمی در تهیه بودجه این نهاد ندارد.

فارس: چند میز مشترک مانند میز مشترک «همدان و هرات»، «همدان و اسپارتا» و... در اتاق همدان تشکیل شده که تاکنون عملاً اتفاق بزرگی در آن‌ها شاهد نبودیم، آیا به ایجاد این میزها اعتقاد دارید و برای فعال کردن آنان اقدام خواهید کرد؟

زبردست: گسترش تجارت یکی از مهم‌ترین اقدامات برای توسعه و رونق اقتصادی در جهان است. ایجاد سازمان تجارت جهانی، گویای نقشی است که مبادلات بازرگانی در جهان امروز و برای رونق اقتصاد ایفا می‌کنند.

کشورهای اروپایی پس از قرون وسطی و با ورود به عصر جدید پی به اهمیت تجارت و نقش آن در اقتصاد و توسعه آن بردند؛ حال آنکه تجارت در اسلام به تبعیت از پیامبر اکرم (ص) و حضرت خدیجه (س)، همواره در جایگاه ممتاز و تعیین کننده‌ای قرار داشته است.

از این رو توجه ما به امر تجارت مضاعف است؛ چرا که هم مایه‌های تاریخی و ایمانی دارد و هم از مقتضیات سیاسی و استراتژیک نشأت می‌گیرد.

در دنیای ما گسترش تجارت می‌تواند ضریب امنیت ملی واحدهای سیاسی را هم افزایش دهد. اگر به رفتار مستکبرانه برخی قدرت‌های غربی نگاه کنید که چطور به هر بهانه محدودیت‌هایی علیه اقتصاد کشورها وضع می‌کنند، آنگاه اهمیت تجارت و بازرگانی بیش از گذشته به چشم می‌آید.

همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند «تحریم اقتصادی به مثابه اعلان جنگ است» کشورهای تحریم‌کننده قصد دارند تا در وهله اول سهم کشور هدف تحریم قرار گرفته را از اقتصاد جهانی کم کنند و سپس با ایزوله کردن آن به نحوی که هیچ خسارتی به خودشان وارد نشود، مطامع خود را محقق کنند.

به همین دلیل هرچه سهم اقتصادی کشور و مبادلات تجاری را بیشتر کنیم آنها را در رسیدن به اهدافشان ناکام گذاشته‌ایم.

به طور حتم اتاق بازرگانی همدان نیز به فراخور وظیفه خود در پی تقویت مبادی تجاری و ایجاد و تقویت اتاق‌های مشترک بین‌المللی است. برای این کار باید اولاً تولید ملی تقویت شده و سپس موانع تبادل و انتقال کالا اعم از مشکلات بیمه حمل و نقل، مبادلات بانکی و... رفع شود.

امیدواریم با افق گشوده شده در سیاست خارجی بتوانیم شاهد رشد مبادلات تجاری بین‌المللی در عرصه ملی و استانی باشیم.

اما در پاسخ به سئوال شما باید این نکته را هم اضافه کنم که اتاق همدان طی سال‌های گذشته چند تفاهمنامه با اتاق‌هایی که اشاره کردید به امضا رسانده که دربرگیرنده سرفصل‌های کلی برای تعمیق و تداوم همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی است.

بدیهی است برای عملیاتی کردن این توافقات، اقداماتی انجام گرفته و اقدامات بیشتری هم باید انجام پذیرد. به عنوان مثال در تفاهمنامه همدان - اسپارتا که در 13 بند تنظیم شده، از جمله مواردی چون فراهم کردن زمینه ارتباط اعضای اتاق، اعزام هیئت به منظور تسهیل مبادلات و ایجاد زمینه تأسیس دفاتر مشترک تجاری در دو شهر مورد تأکید قرار گرفته که مستلزم مقدمات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است. چنانچه اگر به خاطر تحریم بانک‌ها، امکان تبادل پولی از بین برود طبیعتاً گسترش تجارت با مشکل مواجه خواهد شد و ممکن است تحقق اهداف با موانع بزرگی مواجه شود؛ علاوه بر این ممکن است نوع مراودات سیاسی بین کشورها بر حجم مبادلات تجاری طرفین تأثیر بگذارد.

در این خصوص البته متغیرهای بسیاری دخیل هستند که برای حل معادله باید یکایک آنها را شناخت و به گونه‌ای ترکیب کرد که خروجی آن منجر به افزایش سهم کشور و استان از بازارهای بین‌المللی شود. 

فارس: با توجه به آشنایی شما با همدان، چقدر زمان نیاز است تا استان بتواند در حد استان‌های صنعتی مانند اصفهان ظاهر شود، به طور واقع‌بینانه چقدر فاصله زمانی نیاز داریم؟ این سئوال از آن رو است که بتوان یک انتظار واقعی در مردم نسبت به این مسئله ایجاد شود.

زبردست: مقایسه بین همدان و اصفهان به لحاظ زیرساخت‌های صنعتی در این دو استان احتمالاً دقیق نیست. می‌دانید که اصفهان استانی صنعتی و با ظرفیت‌های وسیعی در این حوزه است حال آنکه همدان، استانی کشاورزی است که به تازگی قدم در راه صنعتی شدن گذاشته و تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد.

در عین حال همدان از ظرفیت‌های بسیار زیادی برای حرکت در مدار توسعه و شکوفایی و تعالی برخوردار است. موقعیت سوق‌الجیشی استان و نزدیکی به مرکز، وجود دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی معتبر که نیروی انسانی لازم برای توسعه را پرورش دهد، وضعیت خاص جغرافیایی و تاریخی که جذابیت‌های گردشگری را افزایش می‌دهد و وجود معادن متنوع که سنگ‌بنای صنعت محسوب می‌شوند موقعیتی ویژه به استان بخشیده است.

به این موارد، همانطور که اشاره شد کشاورزی را نیز می‌توان افزود که البته بحران کم‌آبی آن را تحت مضیقه گذاشته و ضرورت تمهید و پیگیری راه و رسم جدید در کشاورزی را دوچندان کرده است.

با وجود همه این موارد استان همدان محدودیت‌ها و تنگناهایی دارد که رفع آنها نیازمند همگرایی همه نیروها و مسئولان و مجاهدت شهروندان است.

چنانچه موانع کسب و کار و سرمایه‌گذاری در استان را رفع کنیم و دیگر موانع ناشی از تحریم‌ها نیز برچیده شود، حرکت شتابنده‌ای در استان برای تحقق اقتصاد مقاومتی که «دانش‌بنیان، درون‌زا و برون گرا» است آغاز می‌شود و ماحصل آن رونق و رفاه اقتصادی و تولید ثروت در استان خواهد بود.

فارس: در دوره قبل هیئت رئیسه اتاق بازرگانی همدان، یکی از انتقادات، مهندسی تعداد اعضای اتاق بازرگانی و دارندگان کارت بازرگانی و عضویت بود، برای حل این مسئله و افزایش اعضا چه برنامه‌ای در نظر گرفتید؟

زبردست: برای ترغیب فعالان اقتصادی و متخصصان و کارشناسان واجد شرایط به عضویت در اتاق یا اخذ کارت بازرگانی برنامه‌هایی در دست تدوین و اجرا داریم تا بتوان پس از افزایش اعضا جایگاه مستحکم‌تری برای اتاق همدان در اتاق ایران هم تدارک دید.

مهم‌ترین اقدام در این خصوص، تهیه یک بانک اطلاعاتی جامع از فعالان اقتصادی همدان در همه رشته‌هاست. متاسفانه در حال حاضر بانک اطلاعاتی جامعی موجود نیست و همین مسئله باعث نارضایتی‌هایی در مورد عدم اطلاع‌رسانی به موقع نشست‌ها یا برنامه‌های اتاق در میان فعالان اقتصادی می‌شود.

تمام تلاش ما در گردآوری بانک اطلاعاتی است تا بر مبنای آن بتوان ارتباط موثر و نزدیکی با صاحبان کسب و کار برقرار کرده و افراد واجد شرایط را به عضویت در اتاق ترغیب کرد. به همین منظور، معاونتی در اتاق بازرگانی برای توسعه تشکل‌ها و ترغیب آنها به عضویت در اتاق و اخذ کارت بازرگانی شکل گرفته است.

با این حال بدیهی است هرچه شرایط برای فعالیت بخش خصوصی آماده‌تر شود به طور طبیعی تعداد اعضای اتاق بازرگانی نیز افزایش پیدا می‌کند.

فارس: آیا برنامه‌ای برای حمایت از جوانان و صاحبان ایده دارید که طرح‌های آنان به تولید برسد؟ جوانان می‌توانند امید داشته باشند که طرح خود را به اتاق بیاورند و از پشتیبانی پارلمان بخش خصوصی برخوردار شوند؟

زبردست: در نظر داریم تا زمینه انتقال تجربیات فعالان بخش خصوصی به جوانان علاقمند برای ایجاد کسب و کار را فراهم کنیم. در کنار آن مشاوره‌های بازرگانی و تجاری نیز ارائه می‌شود.

همانطور که می‌دانید اتاق بازرگانی، نهادی معطوف به امر بازرگانی و تجارت است یعنی به تمام فعالیت‌های اقتصادی از دریچه مبادله می‌نگرد؛ یعنی تولید برای تجارت.

در این چارچوب فعالیت‌هایی را برای پایش و رفع مشکلات و موانع تولید به خصوص برای جوانان انجام خواهیم داد.

با این حال سازمان‌هایی هم هستند که مسئولیت مستقیمی در این خصوص دارند. مثلاً پارک‌های علم و فناوری می‌توانند در امر راه‌اندازی و حمایت از ایده‌های اقتصادی دانش‌بنیان مرجع مناسبی باشند که اتاق نیز با توجه به تعاملاتی که با مراجع مربوطه دارد نقش‌آفرینی مطلوبی خواهد داشت.

---------------------------

گفت‌وگو از: علی پنبه‌ای