به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حسین کمالی دبیر کل حزب اسلامی کار و وزیر کار و امور اجتماعی دولت اصلاحات است، وی معتقد است که دولت حسن روحانی نتوانسته بخشی از وعده‌های خود را در زمینه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی عملی سازد و تنها دست‌آورد این دولت را می‌توان در بخش سیاست خارجی دانست که آن هم برای ما موقعیت استثنایی را ایجاد نکرده و تنها منجر به کنار گذاشتن برخی تخاصمات جدی شده است.

کمالی بر این باور است که تیم اقتصادی دولت خالی از کسانی است که بتوانند چرخ اقتصاد کشور را با سرعت مناسبی به گردش درآورند و اصلاح‌ساختار اقتصادی که بزرگترین وظیفه دولت است در بین برنامه‌های کابینه حسن روحانی جایگاهی ندارد و نادیده گرفته شده و روحانی همانند دولت‌های قبل نفت را می‌فروشد، پولش را بین ثروتمندان تقسیم می‌کند و این پول از بین می‌رود.

لازم به ذکر است که بخش‌هایی از این گفت‌وگو که مربوط به رئیس جمهور سابق بود به خواسته مصاحبه شونده حذف شده است.

مشروح گفت‌وگوی دانا با دبیر کل حزب اسلامی کار را در ادامه می‌خوانید:

رئیس جمهور بخشی از وعده‌های خود را عملی نکرده است

دولت روحانی چقدر توانسته انتظارات اصلاح‌طلبان را برآورده کند؟

کمالی: اصلاح طلبان برای موفقیت آقای روحانی در زمانی که به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری مطرح بودند تلاش گسترده‌ای انجام دادند، مهم‌ترین اقدامی که در این ارتباط انجام شد جلوگیری از خُرد شدن آرا بود؛ کاندیدایی که می‌توانست آرایی را از آقای  روحانی در اختیار بگیرد و  به مجموعه اصلاح‌طلبان نزدیک‌تر بود از صحنه رقابت‌های انتخاباتی کنار کشید و همه‌ اصلاح طلبان با تمام توان خود پشت سر آقای  روحانی قرار گرفتند.

زمانی که وی روی کار آمد در بخش‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نظراتی را ارائه داد و وعده‌هایی به مردم داده شد که باید در طی سه و نیم سال گذشته به آن‌ها عمل می‌کرد.

مردم می‌توانند این را تشخیص دهند که بخشی از وعده‌های داده شده به دلیل موانعی که به طور طبیعی یا سیاسی وجود دارد عملی نشده  و این خارج از اراده وعده دهنده بوده؛ یعنی وعده دهنده به دنبال این امر بوده که کاری انجام دهد اما یا آن موضوع در شرایطی  نبوده که رئیس جمهور بتواند در مورد آن تصمیم بگیرد یا اینکه موانعی وجود داشته که رسیدن به آن هدف را مشکل کرده است.

به هر صورت رئیس جمهور بخشی از وعده‌های خود را عملی نکرده است؛ آن بخش‌هایی که به وجود مانع بر‌می‌گردد برای مردم قابل درک است، یعنی این‌طور نیست که مردم خیلی خام و ساده در این باره نظر بدهند.

در بخش سیاست خارجی و عملی نشدن برخی از وعده‌ها کارشکنی‌هایی صورت گرفت، موانع و مشکلاتی وجود داشت، توطئه‌های بین المللی که برای نرسیدن ایران به آرامش سیاسی صورت می‌گرفت و نقش تخریبی و بسیار گسترده صهیونیست ها را نمی‌توان نادیده گرفت.

"ضعف تیم اقتصادی دولت"

در بخش اقتصادی هم موانعی وجود داشت و اینکه فرض می‌کردیم با رفع تحریم‌ها همه مشکلات حل می‌شود و مشکلات اقتصادی از پیش رو برداشته می‌شود به دو دلیل انجام نشد؛ اول موانعی که به طور معمول در این راه وجود داشت، مثل دیر به نتیجه رسیدن تفاهم‌ها و کم کاری طرف مقابل در اجرای تعهدات.

اما دلیل دوم در به نتیجه نرسیدن وعده‌های اقتصادی به ضعف دولت در این بخش باز می‌گردد؛ کسانی که بتوانند در زمینه اقتصادی کشور را مدیریت کنند، تغییر و تحول ایجاد کنند و چرخ اقتصاد کشور را با سرعت مناسبی بگردانند، در مجموعه دولت و تیم اقتصادی دولت نقش آفرینی‌کنند ، در کابینه حضور جدی ندارند.

دولت پول نفت را بین ثروتمندان تقسیم می‌کند

اصلاح ساختار اقتصادی که هم از لحاظ سند چشم‌انداز و هم از لحاظ برنامه توسعه بزرگترین وظیفه دولت است، نادیده گرفته شده و ما اقدامی در جهت اصلاح ساختار اقتصادی در برنامه‌های دولت نمی‌بینیم؛ در حقیقت می‌شود گفت که دولت از لحاظ اقتصادی شیوه‌ای مثل دولت‌های قبل را در پیش گرفته است یعنی اینکه نفت را بفروشند، پولش را بیاورند بین ثروتمندان تقسیم کنند و این پول از بین برود.

دولت به دنبال دست‌یابی به یک اقتصاد رقابتی، مزیتی و تخصصی نیست، اقتصادی که بتواند ایران را در منطقه در موقعیت لازم خود قرار دهد.

در سایر بخش‌ها مثل بخش‌های فرهنگی هم می‌بینیم آن جدیت لازم وجود ندارد یعنی دولت نتوانسته از لحاظ فرهنگی تغییر و تحولی در جامعه به وجود بیاورد، برای مثال یکی از کارهایی که دولت باید انجام می‌داد خرافه زدایی از جامعه و شناساندن اسلام راستین به مردم است که انجام نشده است.

برجام نتوانسته برای ما یک موقعیت استثنایی ایجاد کند

هر چند بخش کمی از وسایل تبلیغی و فرهنگی در اختیار دولت است اما می‌بینیم کاری که در دفاع از رسانه‌های گروهی، دفاع از روزنامه‌ها، دفاع از بخش‌های فرهنگی و هنری باید صورت می‌گرفته، به شکل مناسب انجام نشده است، در بخش نشر فرهنگی هم کاستی هایی وجود دارد و در بخش های اجتماعی هم نقایصی است که در سال های گذشته هم وجود داشته ولی این توقع از دولت آقای  روحانی وجود داشت که بتواند تغییری در این رویه ایجاد کند و آن را اصلاح کند.

در رابطه با سایر موضوعات اجتماعی مثل بیکاری، اعتیاد، طلاق و خود کشی که به عنوان ناهنجاری‌های اجتماعی شناخته می‌شوند انتظار می‌رفت که دولت اقدامات شایسته‌ای را انجام دهد که شاهد آن نبوده‌ایم.

شاید بیشترین موفقیت دولت در زمینه سیاست خارجی بوده که دست یافتن به یک تفاهم بین المللی برای کاهش تنش‌ها و عدم ورود ایران به درگیری‌ها و منازعات جدیدتر بوده اما در سایر بخش‌ها می‌بایست تلاش‌های گسترده‌تری را انجام می‌دادند.

در بخش‌ سیاسی هم این به این معنا نیست که برجام توانسته برای ما یک موقعیت خاص، استثنایی و پیش رونده‌ای را ایجاد کند بلکه حرکت‌های آزار دهنده‌ای را که غرب می‌توانست علیه ملت ما داشته باشد تا حدودی کاهش داده و متوقف کرده است.

برجام چقدر در ایجاد گشایش اقتصادی موثر بوده است؟

کمالی: برخی از بخش‌های اقتصادی که بیشتر درگیر مسائل بین‌المللی هستند مثل کشتی‌رانی‌ها یا صنایع مربوط به حمل و نقل هوایی اظهار رضایت نسبی می‌کنند اما بعضی که تغییرات را به اندازه کافی نمی‌بینند نارضایتی در آن‌ها وجود دارد.

برجام به صورت کامل و یک پارچه با نیت اینکه می‌خواهیم تا همه روابط دوستانه شود به نتیجه نرسیده، در حقیقت به نوعی تخاصمات جدی کنار گذاشته شده نه اینکه دوستی ‌ها شکل گرفته باشد و در شرایط گل و بلبل با کشورهای غربی باشیم.

گلایه عارف از دولت، گلایه به حقی است

آیا جبهه اصلاحات از دولت روحانی به دلیل عدم حمایت از عارف برای ریاست مجلس دلخور است و آیا این موضوع سبب عبور اصلاح‌طلبان از روحانی خواهد شد؟

کمالی: وقتی راجع به اصلاح‌طلبان می‌خواهیم صحبت کنیم من نمی‌توانم به عنوان یک شخص نظر جمع را ارائه بدهم، تاکنون هم اگر صحبتی بوده، هرکسی نظر خود را به عنوان نظر اصلاح‌طلبان مطرح کرده است؛ یعنی یک نشست فراگیر از اصلاح‌طلبان نبوده که بخواهیم در خصوص کاندیداتوری و یا عدم کاندیداتوری روحانی یا هر شخص دیگری در آن صحبت کنیم.

در صحنه سیاسی کشور یک نوع هوشیاری وجود دارد، یعنی حالتی که یک فرد بخواهد تصمیم بگیرد نقش اساسی ندارد بلکه حرف وتدبیر جمع باید به نتیجه برسد که کاری انجام شود یا نشود، بنابراین اگر آقای عارف در دور قبل می‌خواست روی مواضع خود بماند ،می ماند ایشان پذیرفتند که به نفع کاندیداتوری آقای روحانی کنار بروند لذا نمی‌توان این موضوع را مبنایی برای یک اختلاف و یا مبنایی برای ایجاد یک توقع دانست.

بعضی از افراد کابینه آقای روحانی کسانی هستند که کم و بیش به جبهه اصلاحات نزدیک‌اند اما  آقای روحانی خود را یک اصلاح‌طلب معرفی نکرده که اصلاح‌طلبان انتظار رفتار اصلاح‌طلبانه از او داشته باشند؛ روحانی آنچه که درباره خود گفته این است که فردی است معتدل و سعی می‌کند به شکلی عمل کند که همه مجموعه احزاب در فعالیت‌ها سهیم باشند؛ در کابینه هم می‌بینیم که هم افراد راست‌گرا حضور دارند و هم کسانی که به اصلاحات نزدیک‌تر هستند.

اما گلایه‌ای که آقای عارف چندی پیش داشتند، گلایه به حقی است چرا که دولت و کسانی که حامی آن بودند یعنی حزب اعتدال و توسعه با گفت‌وگوهایی که صورت گرفت با اصلاح‌طلبان لیست مشترکی دادند و طبیعتا کار در مرحله‌ای نبود که تا شروع  مجلس ادامه داشته باشد و بعد از آن قطع شود، بنا این بود که این فعالیت‌ها در دوره مجلس دهم ادامه پیدا کند اما کسانی که از طرف مجموعه متمایل به دولت به لیست اصلاحات اضافه شدند کار خود را در مجلس جدا کردند و باعث شدند تا دوستان اصلاح‌طلب از این موضوع گلایه‌مند شوند که مطلب ناحقی هم نیست.

بدرفتاری سیاسی از طرف هر گروهی باشد در موقعیت‌های بعدی پاسخ داده خواهد شد

اما چون در روند سیاسی کشور این مسائل همیشه ادامه دارد هر بد رفتاری سیاسی یا بی‌اعتنایی سیاسی از طرف هر گروهی باشد در موقعیت‌های بعدی پاسخ داده خواهد شد؛ مخاطب گفت‌وگوی من آقای  روحانی و انتخابات سال آینده نیست بلکه کل فعالیت‌های سیاسی است. اگر بعضی از احزاب همدلی و همکاری نداشته باشند به طور طبیعی مورد بی‌توجهی کسانی که می‌خواهند با آن‌ها همکاری سیاسی کنند قرار خواهند گرفت.

در خصوص انتخابات آینده، فضای عمومی که وجود دارد این است که طبیعتا برای یک سال آینده از دولت می‌خواهیم تغییر و تحولات اساسی در کشور انجام دهد؛ من فکر می‌کنم عمده‌ترین وظیفه امروز دولت تزریق امید به جامعه است نه از طریق حرف، بلکه از طریق برنامه‌های اجرایی که مردم را به آینده امیدوار کند بنابراین تزریق امید مهم ترین مسئله است و اصلاح ساختار اقتصادی اولین موضوعی است که دولت باید در دستور کار خود قرار دهد چرا که این موضوع مسئله‌ای است که می‌بینیم در کل برنامه‌های دولت مغفول مانده است.

آیا اصلاح‌طلبان روی روحانی به جمع بندی رسیده‌اند ؟

کمالی: هنوز هیچ گفت‌وگویی صورت نگرفته، احتمال دارد که این کار انجام شود ولی هنوز هیچ گفت‌وگویی در این زمینه صورت نگرفته است.

عبارت "رحم اجاره‌ای" اهانت آمیز است

در صورت حمایت از روحانی در انتخابات 96، آیا باز هم او را "رحم اجاره‌ای" خود خواهید دانست؟

کمالی: واژه‌ای که در این مورد به کار گرفته شده خوب نیست و اهانت آمیز است، این واژه‌ای نیست که شایسته‌ی دولتی باشد که در حال اداره کشور است اما آقای روحانی نه خودش و نه دولتش را در اختیار اصلاح‌طلبان قرار نداده و آنچه در دولت شکل می‌گیرد اقدامات اصلاح‌طلبانه نیست و یک حد میانه‌ای است که اصلاح‌طلبان فکر می‌کنند نسبت به اقدامات دولت‌ قبل بیشتر مورد پذیرش است و حمایت هم می‌شود.

شورای سیاستگذاری در سال 96 هم فعال می‌شود؟

کمالی: شورای هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب با اکثریت آرا به این نتیجه رسیدند که شورای عالی سیاستگذاری به وجود بیاید و این شورا را برخلاف آنچه که عنوان می‌شود شورای هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب شکل داد.

در مرحله اخیر هم شورای سیاستگذاری گزارشی را به رئیس دولت اصلاحات ارائه دادند و بر اساس پیشنهادات رئیس دولت اصلاحات گروه‌هایی شکل گرفت و پس از آن هم شورای هماهنگی در جلسه خود با اکثریت آرا تصویب کرد که شورای سیاستگذاری با ترکیب جدیدی شکل بگیرد.

مبنای کار شورای سیاستگذاری حفظ وحدت ملی و انجسام ملی است و منافع ملی اصلی ترین بحثی ست که تعقیب می‌شود یعنی ما نمی‌خواهیم برای رسیدن به دستاوردهای سیاسی راهکارهایی را که باعث وارد شدن خدشه به منافع ملی می‌شود در پیش بگیریم.

نیامدن احمدی‌نژاد وزنه را به طرف کدام جناح سیاسی سنگین کرد؟

کمالی: این موضوع در آینده مشخص می‌شود؛ شاید با نیامدن احمدی‌نژاد اصولگرایان به وحدت بهتری دست پیدا کنند و راحت‌تر بتوانند یک گزینه را انتخاب کنند و شاید هم اینگونه نباشد و دیگر کاندیداها موقعیت احمدی‌نژاد را نداشته باشند و به نفع اصلاح‌طلبان شود.

گفته‌ میشود که در جلسات خصوصی اصلاح‌طلبان انتقادات تندی به عملکرد روحانی وجود دارد، این موضوع صحت دارد؟

کمالی: همیشه نقد و گفت‌وگو وجود دارد و انتقاداتی که مطرح می‌شود در حد و حدودی است که من مطرح کردم و مسئله‌ی خاص و حادی وجود ندارد.

گزیده خبری این گفت‌وگو را اینجا بخوانید

**گفت‌وگو از امیر نجفی