به گزارش صبح رزن،مدیرکل بهزیستی استان در جلسه اجرایی نمودن برنامه گفت با توجه به شیوع و بروز اختلال در کشور انتظار می رود با برنامه ریزی اصولی و اطلاع رسانی کافی پوشش حداکثری در این زمینه انجام شود . الوند گفت روسای بهزیستی شهرستانها با رایزنی با فرمانداران و نیز در جلسات شوراهای اداری شهرستانها، کارگروه سلامت، استفاده از ظرفیت مهدهای کودک و مراکز غیردولتی سازمان، آموزش و پرورش ، بهورزان و... بایستی به نحوی برنامه ریزی کنند تا زمینه مشارکت حداکثری خانواده ها فراهم شود.

گفتنی است این برنامه برای کودکان 2 تا 5 سال در سطح استان اجرا و هم استانیهای عزیز می توانند اطلاعات تکمیلی در خصوص برنامه را از بهزیستی شهرستانها اخذ نمایند.
گذری بر اختلال اتیسم:
اتیسم (Autism) نوعی اختلال رشدی است که در سه سال اول زندگی کودک ظاهر می شود و بر رشد عادی مغز و تعاملات اجتماعی اثر می گذارد. اتیسم یک اختلال پیچیده رشد می باشد که معمولا در 3 سال اول زندگی خود را نشان می دهد و توانایی های گفتاری ، ارتباطی کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.اتیسم با یک سری از رفتارهای ویژه همراه است و می توان آنرا یک اختلال با یک طیف در نظر گرفت که در کودکان مبتلا به صورتهای گوناگون و با شدتهای متفاوت خود را نشان می دهد. تا کنون علت خاص و ویژه ای که عامل این اختلال باشد شناخته نشده است ولی به طور قطع اطلاع رسانی و کمک های مالی می تواند به خانواده های این کودکان کمک کند. اتیسم در پسران 3 تا 4 بار شایع تر است تا دختران.
درمان
یک برنامه به موقع و پیگیر درمانی می تواند بسیاری از کودکان با اتیسم را به نحو مؤثری بهبود بخشد و بهترین نوع، یک برنامه منظم و ساختاریافته است که موجب فعالیت سازنده کودک می شود.
هر روش درمانی وقتی مؤثرتر است که با نیازهای ویژه کودک منطبق باشد.
آنچه درباره اتیسم باید بدانیم
شناخت علائم :
اتیسم قابل درمان است .تحقیقات ،تجارب و مطالعات نشان داده است که تشخیص زود هنگام و شروع برنامه های درمانی می تواند به طور قابل ملاحظه ای باعث پیشرفت و بهبود در این کودکان شود.
تعدادی از علائم اختلال اتیسم عبارتند از:
1- عدم گفتار و یا تاخیر در گفتار
2- تکرار طوطی وار و یا حرکات تکراری
3- ارتباط چشمی کم و یا عدم تماس چشمی
4- عدم علاقه و یا علاقه کم در برقراری ارتباط با هم سن و سالان
5- نبود نشانه های بازی های تخیلی
6- علاقه به قسمت های خاصی از یک اسباب بازی و یا وسیله
7- اصرار بر یکنواختی
8- مشکل در بیان نیازها
9- خنده و گریه بی دلیل
10-علاقه به تنهایی
11-کج خلقی و بهم ریختگی ناگهانی
12- احساس ناراحتی در صورت در آغوش گرفتن
13- عدم آموزش پذیری با روش های معمول آموزشی
14- بازی های غیر عادی
15- چرخاندن اشیا
16- عدم احساس درد و یا حساسیت بیش از حد به آن
17- عدم درک خطر و ترس
18 – بیش فعالی و یا عدم تحرک کافی
19- حرکات رباتیک اندامها
20- با وجود تست شنوایی خوب به اسم خود و یا دستورات مانند افراد ناشنوا توجهی نمی کنند
21-.....
هم کودکان اتیستیک و هم بزرگسالان مبتلا به آن در ارتباط های کلامی و غیر کلامی ، روابط اجتماعی و فعالیت های سرگرم کننده و بازی ها دارای مشکل می باشند.
در جه شیوع این اختلال:
اتیسم که شایع ترین اختلال از گروه " اختلالات نافذ رشد " می باشد تقریبا در یک در صد موالید مشاهده می شود و نگران کننده این است که با آمار های سالهای گذشته مشخص می شود که در صد تولد این کودکان در حال بیشتر شدن می باشد .
اتیسم در همه نژاد ها ،اقوام ، کشورها دیده می شود. در خانواده های با تحصیلات متفاوت ، وضع مالی خوب یا بد و ... دیده می شود.
تنها چیزی که در کودکان متفاوت است این است که اتیسم در پسران چهار برابر دختران دیده می شود.
تست پزشکی مشخصی برای تشخیص اتیسم وجود ندارد . یک ارزیابی دقیق از رفتارها و عادات کودک در زمینه های ارتباط، رفتار و عملکرد ، و پیشرفت های رشد باید انجام شود.البته از آنجا که برخی از علائم موجود در اتیسم می تواند با بیماری های دیگر مشترک باشد ، ممکن است انجام برخی از آزمایشات پزشکی نیز لازم باشد مانند : آزمایشات خون و متابولیک ، ژنتیک ، ... . ممکن است در نگاه اول شخص اتیستیک به نظر برسد که عقب مانده ذهنی ، دارای مشکلات شنوایی ، اختلالات رفتاری و یا حتی رفتارهای عجیب و غریب باشد. البته ممکن است شخص دارای اختلال اتیسم در کنار اتیسم دارای این اختلالات به طور جدا گانه نیز باشد.به هر حال مهم است که هر چه سریعتر اتیسم دراین کودکان تشخیص داده شود تا با کمک علم و ارزیابی های دقیق برنامه درمانی مناسب و متناسب با شرایط کودک شروع شود تا بهترین نتایج را بدست آوریم.

باید یادآور شد که با یک جلسه کوتاه ارزیابی نمی توان به تنهایی به نتیجه رسید.تجربیات والدین و اطلاعات آنها همچنین مربیان کودک و اعضاء خانواده می توانند اطلاعات با ارزشی را به ارزیاب بدهند تا ارزشیابی و نتیجه دقیق تری را بدست آورد.
هیچ علت واحدی برای ایجاد این اختلال یافت نشده است.چیزی که مشخص است اتیسم در اثر اختلالاتی در ساختار مغز یا عملکرد آن بروز می کند.اسکن های دقیق مغزی تفاوت هایی را در مغز این کودکان با کودکان سالم نشان داده است.محققان در حال بررسی تعدادی از عوامل هستند که می توانند در بروز این اختلال موثر باشند مانند توارث ، ژنتیک ، و مشکلات دارویی.مشاهده شده است که در برخی از خانواده ها یک سری از اختلالات ژنتیک در نسلهای مختلف وجود داشته که می تواند نظریه دخالت ژن را تقویت کند.محققین هم اکنون در حال یافتن رشته های غیر عادی مرتبط با اتیسم در ژن های کودکان مبتلا به اتیسم می باشند.همینطور محققان معتقدند برخی از کودکان مستعد اتیسم به دنیا می آیند که با وجود عواملی اتیسم در آنها به وجود می آید البته هنوز عامل خاصی را که باعث شروع اتیسم شود پیدا نکرده اند.
محققین دیگری در حال بررسی احتمال دخالت گروهی ژنها در ایجاد اختلال در رشد مغز می باشند.برخی نیز در حال بررسی اتفاقات دوران بارداری هستند و معتقدند در هنگام بارداری و زایمان اتفاقاتی می افتد که در مغز کودکان باعث اختلال می شود.این اتفاقات می تواند عفونتها، تغییرات متابولیکی در بدن مادر و یا در معرض مواد شیمیایی قرار گرفتن باشند.
آسیب پذیری ژنتیک:
طبق بررسی های انجام شده اتیسم معمولا در بین کودکانی که شرایط پزشکی خاص دارند بروز می کند مانند سندرم شکننده ایکس ،مشکلات فنیل کتونین ، توبروس سلروسیس ، سندرم کاگنیتال روبلا ، و مواد شیمیایی مضر که در دوران بارداری به جنین رسیده باشد احتمال اختلال اتیسم در کودک را افزایش می دهند.
فاکتور های محیطی:
تحقیقات نشان داده است که در کنار فاکتور های ژنتیک ، عوامل محیطی نیز وجود دارند که در افزایش ابتلا به اتیسم تاثیر دارند.از جمله این عوامل برای مثال می توان به مسمومیت با فلزات سنگین مانند جیوه اشاره کرد .متاسفانه میزان استفاده جیوه به صورتهای گوناگون در زندگی روزمره ما بیشتر از سالهای قبل رواج یافته است. کودکان مستعد اتیسم می توانند در حضور این فلزات سنگین آسیب پذیر تر باشند و نتوانند مانند افراد عادی از پس مقابله و دفع این فلزات بر بیایند.
تفاوت " پی دی دی " و " اتیسم " در چیست ؟
کلمه " پی دی دی " در نزد متخصصان به گروهی از اختلالت که اتیسم را هم شامل می شود گفته می شود. البته در دسته بندی اختلالات این گروه و استفاده از کلمه " پی دی دی" اختلاف نظر هایی نیز وجود دارد.یکی از معیار های این دسته بندی که در دنیا رایج و مورد قبول متخصصان است روش : دستورالعمل تشخیص و آماره های اختلالات روانی-عصبی ویرایش چهارم انجمن روانشناسی آمریکا که در سال 1994 تهیه شده است می باشد. طبق این دستورالعمل "پی دی دی" یک کلمه پوشش دهنده است که در مورد یک سری از تشخیصات مشخص در خانواده اختلالات اتیسم استفاده می شود.
سندرم " آسپرگر" چیست؟
چیزی که اتیسم را از آسپرگر مشخصاً جدا می کند نبود توانایی های کلامی در کودکان اتیستیک می باشد.کودکان مبتلا به آسپرگر دارای اختلالات شدید نیستند و معمولا توانایی خوبی در مهارتهای کلامی و شناختی دارند.برای افراد معمولی کودک مبتلا به آسپرگر مانند کودکان عادی به نظر می رسد.این کودکان از نظر مهارتهای اجتماعی دچار اشکال می باشند و روابط و قوانین اجتماعی را درک نمی کنند.در بعضی نیز مشکلات ابراز احساسات نیز دیده می شود.در این کودکان عدم درک اشارات، تماس چشمی کم و عدم علاقه به شرکت در گفتگو ها نیز مشاهده می شود.
یکی دیگر از تفاوت های اتیسم و آسپرگر در این است که کودک آسپرگر در شروع توانایی کلامی بدون تاخیر بوده است ولی در کودک اتیستیک یا این مهارت بروز نمی کند و یا با تاخیر می باشد.در کل کودک آسپرگر مهارت کلامی خوبی دارد و از آن به صورتهای متفاوت استفاده می کند.صحبت کردن این کودکان می تواند به صورت یکنواخت در تُن صدا، یا با یک ریتم مخصوص باشد.همچنین دارای شدت عادی نباشد.این کودکان ممکن است از دو طرفه بودن گفتگو درک درستی نداشته باشند و فقط به صحبت های خود توجه کنند.
تفاوت دیگر کودک آسپرگر با کودک اتیستیک در توانایی های شناختی می باشد . در حالی که ممکن است کودکان اتیستیک تا حدودی از نظر ذهنی مشکل داشته باشند ولی کودک آسپرگر در تشخیص های کلینیکی شامل این دسته بندی نمی شود و در گروه افراد با هوش طبیعی و حتی گاه بالاتر قرار می گیرند.
چرا تشخیص و شروع برنامه های درمانی زود هنگام حیاتی است ؟

دخالت زود هنگام در روند اتیسم شامل همه برنامه ها و سرویس هایی می شود که از زمان تولد تا سن 3 سالگی برای کودک اتیستیک اجرا می شود.تحقیقات نشان می دهد با این کار پیشرفت قابل توجه و اختلالات بسیار کمتر را ما شاهد خواهیم بود.محققان معتقدن مغز کودکان دراین سن بسیار مستعد تغییر پذیری ، یادگیری و قابل انعطاف می باشد. کودکانی که در سنین پایین شروع به درمان می کنند در هنگام سنین مهد کودک و مدرسه ناتوانی های کمتری دارند و به برنامه های درمانی و درمانهای وسیع و پیچیده نیاز ندارند.

انتهای پیام/م