در این روز، رزمندگان استان همدان در قالب لشکر ۳۲ انصارالحسین (ع) به ویژه گردانهای ۱۵۴و 156 با انجام عملیات پیروزمندانه انصار، حماسهای فراموشنشدنی را خلق کردند.
۲۰ شهریور سالروز عملیات افتخارآفرین انصار(جزیره) و همه مجاهدان و شهدای بزرگ این حماسه به ویژه سرداران حاج رضا شکریپور فرمانده گردان ۱۵۴حضرت علیاکبر(ع)، حاج محسن عینعلی فرمانده گردان ۱۵۳ حضرت قاسم(ع) و حاج محسن امیدی فرمانده گردان ۱۵۴ را گرامی داشته و به این بهانه، گزارش کامل عملیات به نقل از سرتیپ دوم پاسدار رضا میرزایی به محضر خوانندگان گرامی تقدیم میشود.
فتح آغازین جزیره و حفظ آن به دستور امام(ره)
یک رزمنده و پژوهشگر دفاع مقدس در اینباره گفت: پیش از انجام عملیات خیبر، رژیم متجاوز عراق بخشهایی از خاک ایران اسلامی از جمله شهرهای خسروی و نفت شهر و مناطقی از مهران و قصرشیرین و بخشی از شلمچه و طلائیه را در اشغال خود داشت؛ فرماندهان تصمیم گرفتند برای آزادسازی این مناطق، شهر بزرگ بصره را فتح کنند تا عراق مجبور به تخلیه خاک ایران شود. عراقیها میدانستند هدف اصلی ایران در منطقه جنوب، بصره است و به همین دلیل، زمینهای منطقه شلمچه که نزدیکترین راه به بصره بود را پر از موانع و استحکامات و مین و آبگرفتگی کرده و لشکرهای قدرتمند خود را در پشت موانع مستقر کرده بودند. تنها منطقهای که دشمن از آن غافل شده بود و به دلیل موانع بزرگ طبیعی فکر نمیکرد که در آنجا عملیات انجام شود؛ منطقه حور و جزایر مجنون بود.
رضا میرزایی افزود: فرماندهان بررسی کردند که اگر رزمندگان به صورت غافلگیرانه مسیر 14 کیلومتری حور را بپیمایند و به جزایر مجنون برسند؛ میتوانند به جاده العماره- بصره دست یابند و از آن طریق دشمن را محاصره کرده و بصره را بگیرند، به همین منظور عملیات خیبر، طراحی و در سوم اسفند 1362 به اجرا گذاشته شد.
وضعیت جغرافیایی و داخلی جزایر مجنون
وی ادامه داد:این جزایر در خاک عراق در امتداد مرز ایران و در مقابل منطقه طلائیه قرار دارد که از شمال به حورهای شط علی، از جنوب به شهر نشوه عراق، از غرب به جاده العماره- بصره و از شرق به مرز مشترک ایران و عراق و طلائیه منتهی میشود.
میرزایی اظهارداشت: جزایر مجنون، دو جزیره مصنوعی شمالی و جنوبی هستند که توسط کمپانیهای نفتی بزرگ فرانسه و به کمک وزارت راه و ترابری عراق در منطقه نفتخیز مجنون و حورالعظیم در داخل آبها احداث شده بود تا امکان احداث سکوهای نفتی و نصب تاسیسات جانبی برای استخراج ذخایر نفت از این منطقه فراهم شود. جزیره شمالی توسط یک پل به جزیره جنوبی متصل شده بود؛ وسعت این دو جزایر مصنوعی 200 کیلومترمربع است. میزان ذخایر نفتی مجنون توسط فرانسویها، میلیاردها بشکه برآورد شده بود.
وی بیان کرد: در غرب جزایر مجنون، بزرگ راه العماره- بصره واقع شده و فاصله جزایر با شهر القُرنه عراق حدود 15 کیلومتر است در جزایر مجنون حدود 50 حلقه چاه نفت وجود داشت. منطقه جزایر مجنون تحت کنترل سپاه سوم عراق به فرماندهی سرلشکر ماهر عبدالرشید بود که تیپ 601 پیاده عراق را برای حفاظت از جزایر مجنون مستقر کرده بود.
میرزایی اضافه کرد: در اصل، جزایر مجنون یکی از محلهای عبور رزمندگان به طرف بصره بود. رزمندگان 3 اسفند 1362 حمله خود را آغاز کرده و موفق شدند در گام اول، جزایر مجنون را بگیرند و در گام بعدی به طرف جاده العماره- بصره پیش میرفتند، اما با مقاومت شدید عراقیها روبرو شدند و در نهایت، عملیات برای گرفتن بصره متوقف شد و با فرمان امام خمینی(ره)، رزمندگان جزایر مجنون را حفظ کردند.
نقش فراموشنشدنی همدان در حفظ جزایر مجنون
این رزمنده دوران دفاع مقدس تصریح کرد: حفظ این جزایر بسیار سخت و طاقتفرسا بود و رزمندگان استان همدان در این زمینه، سهم بزرگی داشتند؛ آنها در گرمای 60 درجه، آب و هوای بسیارنامناسب شرجی و با وجود انبوهی از پشه و موشهای بزرگ گزنده و بدون امکانات بهداشتی در پدهای جزیره و سطح آبهای شطعلی و با توجه به اینکه محیط آلوده به مواد شیمیایی بود؛ مقاومت میکردند. عراقیها با لشکرهای مجهز به سلاحهای پیشرفته و با ریختن آتش سنگین توپخانه و بمبهای شیمیایی تلاش فراوان کرده بودند که جزایر را باز پس گیرند، اما رزمندگان لشکر انصارالحسین(ع) با پوست و گوشت و استخوان و با اجرای عملیات شهادتطلبانه، حماسهها و فداکاریهای بینظیری را در تاریخ دفاع مقدس از خود به یادگار گذاشتند و همچون کوه در برابر دشمن ایستاده و جزایر را حفظ کردند که گوشهای از این مجاهدت در زیر میآید:
میرزایی بیان کرد: گردان153 حضرت قاسم(ع) تویسرکان در سال 65 به مدت 3 ماه در جزایر مجنون مستقر بود که ناگهان دشمن، آتش پرحجم خود را روی این گردان میریزد. رزمندگان به شدت مقاومت میکنند و حاصل این مقاومت، شهادت سردار محسن عینعلی فرمانده دلاور گردان 153 در 27 اردیبهشت 65 بود.
وی گفت: نیروهای گردان 155 نیز از 22/3/65 در ضلع غربی جزیره جنوبی مجنون مستقر میشوند که عراقیها برای گرفتن جزیره به خط این گردان حمله میکنند. نیروهای این گردان به فرماندهی سردار رشید اسلام، حاج ستار ابراهیمی تا آخرین نفر مقاومت میکنند. دشمن موفق شده بود پس از انهدام سنگرها و به شهادت رساندن جمعی از رزمندگان یک کیلومتر پیشروی کند آن موقع، گردانهای لشکر انصارالحسین(ع) در دو جبهه مستقر بودند و علاوه بر جزایر مجنون به طور همزمان جبهه خرمشهر، تحویل رزمندگان استان همدان بود. در آن زمان، پیام مهمی از طرف فرمانده لشکر حاج مهدی کیانی به وسیله سردار شهید حاج رضا شکریپور در خرمشهر به من رسید که دشمن در جزایر مجنون به خط گردان 155 حمله کرده و از ما درخواست نیروی کمکی شده بود؛ با وجود نقش بسیارحساس خرمشهر در آن مقطع از زمان و کمبود نیرو، دست به کار شده و حدود 50 نفر از رزمندگان را که در خط مستقر بودند، جمعآوری کرده و به همراه کادر گردان 154 به فرماندهی حاجرضا شکریپور به کمک گردان حاج ستار به جزیره فرستادیم و سرانجام با عملیات شهادتطلبانه حاج رضا شکریپور، نیروهای دشمن سرکوب شده و به مواضع اولیه برگشتند، اما سردار دلاور جبهههای جنگ حاجرضا شکریپور 28/3/65 به همراه جمعی از یارانش در جزایر مجنون به شهادت میرسند. اگر فداکاریهای این سردار دلاور نبود؛ جزایر مجنون سقوط میکرد.
عملیات انصار چگونه آغاز شد؟
میرزایی اظهارداشت: پس از اینکه دشمن از مقاومت رزمندگان برای حفظ جزایر خسته شد؛ سیاستهای فشار آتش و احداث پدهای جدید در جزایر مجنون به ویژه طرح اتصال پد غربی به پد الهویدی در سمت شهر القرنه را به اجرا گذاشت، در اصل دشمن با این روش به تدریج قصد داشت؛ جزیره جنوبی را بگیرد که اگر این اتفاق میافتاد؛ جزیره شمالی هم سقوط میکرد و از اینرو فرماندهان، اجرای عملیاتی تازه برای جلوگیری از فعالیتهای مهندسی دشمن را بسیار ضروری دانستند. در همین راستا، عملیاتی به وسیله فرماندهان لشکر انصارالحسین(ع) طراحی و در 20 شهریور 1365 به نام "انصار" به اجرا گذاشته شد. در این عملیات گردان 154 و گردان غواصی از سه محور به مواضع دشمن حمله کرده و در اولین ساعات، سنگرهای عراقیها را درهم شکسته و به تیپ 601 پیاده، عراق ضربات کوبندهای وارد کردند.
وی افزود:دراین عملیات بسیارسخت و حماسی، فرمانده دلاور گردان 154 سردار محسن امیدی به همراه معاونش سردار محمد تکلو و تعداد زیادی از رزمندگان گردانهای غواصی و 154 به شهادت میرسند.
میرزایی بیان کرد: در آن زمان گردان 156 که فرماندهی آن را شخصا برعهده داشته و بیشتر نیروهای آن از منطقه اسدآباد بود؛ وارد عمل شده و به کمک نیروهای عملکننده شتافته، در خط مستقر شده و پاتکهای سنگین دشمن را یکی پس از دیگری در هم شکستیم. آنها موفق به جمعآوری تعدادی از مجروحان و شهدا از صحنه نبرد به ویژه از سطح آب شدند، اما متاسفانه پیکر بسیاری از این عزیزان به ویژه فرمانده دلاور، حاج محسن امیدی در خط دشمن برجای میماند.
وی تصریح کرد: رزمندگان استان همدان در جزایر مجنون، آنچنان حماسه و فداکاری از خود نشان دادند که فرمانده کل سپاه، توانمندی نیروهای استان همدان را بسیار بالا تشخیص داده و در تیر ماه 1365 دستور ارتقاء تیپ انصارالحسین (ع) به لشکر را صادر کرد.
پایان عملیات با پرواز 300 کبوتر از فراز مجنون
میرزایی ادامه داد: پیش از عملیات دشمن بر این باور بود که رزمندگان اسلام، ضعیف شدهاند و پیدرپی بر شدت تحرکات خود اضافه میکرد، اما پس از انجام عملیات عراقیها متوجه شدند که رزمندگان بسیار مقاوم و قدرتمند هستند و به دلیل صدمهای که از رزمندگان دیده بود تا پایان جنگ از فعالیت مهندسی و سیاست فشار آتش و احداث پد جدید در جزایر مجنون، صرفنظر کرد.
وی گفت:سپاه استان همدان، یک سال در جزایر مجنون و حورهای شطعلی مستقر بودند و در این مدت، حدود 300 شهید و هزار مجروح، تقدیم نظام مقدس اسلامی کرده و حدود 13 نفر نیز به اسارت رفتند.
سمیه مظاهری
دیدگاه شما