محافل آمریکایی معتقدند عربستان هر چند تاکنون از بی ثباتی های خاورمیانه در امان مانده اما در حال نزدیک شدن به نقطه بحرانی خود است.
روزنامه واشنگتن پست بحران جانشین شاه 88 ساله، کاهش ذخایر نفتی و چنددستگی در میان وهابیون را بحران های گریبانگیر رژیم سعودی توصیف کرد. کارن الیوت هاوس از برندگان جایزه پولیتزر با بیان اینکه «دعوای جانشین سلطنت در راه است، تصریح کرد: عربستان سعودی از شلوغی و بی ثباتی که مصر، سوریه و یا لیبی را به لرزه درآورد به نظر در امان مانده. اما این کشور مهم خاورمیانه نیز در حال نزدیک شدن به نقطه بحرانی خودش است. پسران ارشد ملک عبدالعزیز بن سعود، بنیانگذار عربستان سعودی که پس از مرگ پدرشان در سال 1953 بر این کشور حکمرانی کرده اند به آخر خط نزدیک می شوند و این به معنای ابهام سرنوشت آینده بازار نفت جهان است.
تحلیلگر واشنگتن پست می نویسد: ملک عبدالله حدود 90 ساله و شاهزاده سلمان، ولیعهد عربستان نیز 76 ساله است. خانواده سلطنتی می تواند سلطنت را به بقیه برادران تنی و ناتنی بسپارد اما حتی جوانترین آنان اکنون حدود 60 ساله است. هیچ یک از آنان نه وقت و نه حتی انرژی آن را دارد تا با مشکلاتی چون بی سوادی، بیکاری، فساد اداری، مشکلات اقتصادی و جامعه جوان و بی حوصله مواجه شود. به این ها باید مشکلات خارجی مثل ناآرامی خاورمیانه، بلندپروازی های هسته ای ایران و اتحاد دشوار با ایالات متحده را نیز افزود.
الیوت هاوس معتقد است: سه ستون ثبات عربستان سعودی دارد که ترک برداشته است؛ ذخایر عظیم نفتی در حال کاهش است. گروه های وهابی حامی آل سعود دچار چنددستگی شده اند و حالا خانواده سلطنتی در بحران نسل جانشین قدرت است. تا به حال روال سنتی این گونه بود که ولیعهدی به ترتیب سن از برادر ارشد به برادر جوان تر منتقل می شد. طبیعتا هر کدام از برادران که به قدرت می رسید پسرانش پست های کلیدی را می گرفتند اما پادشاه همواره می دانست که تاج نه به پسران، بلکه به برادران جوانترش خواهد رسید. تفاوت این نظام با دیگر پادشاهی های جهان این است که شاهزادگانش اغلب چندبار ازدواج می کنند و هر کدام ده ها پسر دارند، و شمار شاهزادگان سعودی اکنون حدود 7000 نفر است.
واشنگتن پست نوشت با در نظر گرفتن بی میلی خانواده سلطنتی سعودی به ریسک، ادامه وضعیت فعلی محتمل ترین گزینه پیش روی خانواده سلطنتی است. اما آنچه که برای آنان امن و بی خطر است، برای رژیم خطرناک است.
این روزنامه آمریکایی در پایان می نویسد: هواپیمای لوکس خاندان سعودی مشکلات فنی دارد اگرچه همچنان با هدایت چندین خلبان پرواز می کند. هواپیما در عین حال اوج نمی گیرد و کم کم سوختش دارد تمام می شود. بخش فرست کلاس هواپیما یکسره در اختیار مسافرانی است که شاهزاده اند و شهروندان خسته سعودی در بخش اکونومی به سر می برند. در میان آنان بنیادگرایان به چشم می خورند که می خواهند اوضاع عوض شود. همچنین تروریست هایی که هدفشان ربودن هواپیما و بردنش به جایی نامعلوم است. جایی در هواپیما شاید یک گروه پرواز جدید نشسته باشد که می تواند هواپیما را به سلامت هدایت کند اما شانس زیادی برای گرفتن کنترل ندارند. پس هواپیما با همین وضع در آسمان می ماند تا یا ربوده شود و یا سقوط کند.
دیدگاه شما