به گزارش صبح رزن به نقل از  نافع، یادداشت زیر به قلم آيت الله حبیب الله شعبانی میباشد.

امام عسکری (ع) با کنیه ابی محمد در 8 ربیع الثانی سال 232 در شهر مدینه به دنیا آمد، مادر ایشان حدیثه و پدر بزرگوارشان امام هادی (ع) بودند. مدت عمر شریف ایشان 28سال بود که در سال 254 با شهادت پدر به امامت رسیدند و شش سال بعد به شهادت رسیدند.
 

محله ای معروف به عسکر

محله ای که در سامری امام هادی و امام حسن بن علی در آن زندگی می کردند به عسکر معروف بود و لذا این دو امام بزرگوار به امام عسکری معروف شدند.

ائمه (ع) از امام جواد (ع) به بعد به ابن الرضا معروف بودند؛ علاوه بر این زکی، نقی، رفیق و ..از القاب شریف حضرت بود. در ایام حیات شریف سه خلیفه عباسی حکومت داشتند اول معتز بالله بعد مهتدی و سپس  معتمد خلفای دوران حیات حضرت بودند.

در روایتی امام هادی (ع) فرمودند؛ امام بعد از من فرزندم حسن است و بعد از او فرزندش «قائم» امام است که زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد  با آنکه پر از جور و ظلم شده است. اسم شریف حسن و کنیه ابو محمد بود.

در روایتی حضرت فرمودند در بهشت، دری به نام "معروف" وجود دارد که اهل معروف هر آن وارد خواهند شد. راوی میگوید در درون خود سپاس گفتم خدا را که حوائج مردم برآورده میکنم. در این لحظه حضرت نگاهی کرد و فرمود؛ آری آنچه داری را ادامه بده، اهل معروف دنیا همان اهل معروف آخرت اند.
 

وحدت و يکپارچگى شیعه در زمان امام حسن عسکری

از زمان امام هادی تقریباً رابطه مستقیم شیعه با حضرات معصومین کم شد، قرار گرفتن در محدوده حاکمیتی خلفای عباسی و نظارت های شدیدی که بر حضرات انجام می شد تقریبا ارتباط را قطع کرد. لذا در این مدت شبکه وکالت، نمود پیدا کرد به نحوی که حضرت به وکلای خود که در شهرهای مختلف داشتند با شعیان ارتباط داشتند.

دوره امام حسن عسگری از لحاظ فرهنگی دوره ای بود که شیعه یک انسجام، وحدت و یکپارچگی بیشتری پیدا کرده بود، آن اختلافاتی که در گذشته گاهی بین جامعه شیعی اتفاق می افتاد، فرقه های مختلفی که به وجود می آمد؛ مثل «اسماعیلیه »،«واقفیه »، «زیدیه» و فرق  دیگری که  در شیعه اتفاق افتاد، کمتر ایجاد شد. دوران رشد علمى در دوره امام عسکری علیه السلام یک دوره رشد علمی را داریم. خیلی از کتابهای فقهی، کتاب های لغوی ما، فقه و لغت ما، کتابهای تفسیری- کلامی ما مال این دوره است یک دروه ای است که حتی در میان اهل سنت منابع و کتاب های ما نوشته شده است.

در نوشته ها هم هست امام حسن علیه السلام به علت محدودیت هایی که برایشان ایجاد کرده بودند، تقریبا دوره امامتشان شش سال بوده است سه سال در زندان و زیر شکنجه ها بودند و خیلی برایشان محدودیت ایجاد میکردند در این مدت حضرت با شبکه وکالت کارها را پیش میبردند، دوره امام عسکری علیه السلام دوره ای است که تفکرات انحرافی شکل گرفته بود از سابق و ریشه داشت از خوارج، غلات و واقفیه و...بودند امام علیه السلام برای اینکه بتواند از لحاظ  فرهنگی با اینها مبارزه بکنند با شبکه وکالت مبارزه میکردند، علی ابن مهزیار از وکلای حضرت در اهواز است و وکلای دیگری که در شهرهای مختلف که شیعه وجود داشت امور مالی و مسائل فرهنگی را انجام داده و با تفکرات انحرافی مبارزه میکردند.
 

علت وارد آوردن فشار به امام حسن عسگری (ع)

یکی از مسائل مهم قابل اشاره علت فشارهای وارده به امام علیه السلام است، خب شیعه در زمان امام هادی و امام حسن عسگری تبدیل به یک قدرت اجتماعی شده است تبدیل به یک قدرتی شده است که در مناسبات اجتماعی میتواند اثر گذار باشد، خود همین مسئله باعث میشد طبیعتا خلفای عباسی فشار بیشتری را بر امام داشته باشند و یکی دیگر از دلایل فشارهایی که برامام حسن علیه السلام وارد میکردند، تولد حضرت ولیعصر است.

دوره امام عسکری اینها میدانستند که امام مهدی علیه السلام که قرار است عالم را پر از عدل و داد  بکند و طاغوتیان را از بین ببرد. از فرزندان حضرت عسکری است لذا برای حضرت بیشتر محدودیت ایجاد میکردند و ایشان نیز بیشتر تلاش میکردند که وجود فرزند خودشان به اطرافیانی که مورد اعتماد بودند را ثابت و حفظ بکنند. حضرت ولی عصر را نشان میدادند، بستر را برای شیعه آماده سازی میکردند که بتواندجریان غیبت را بپذیرد، این که حالا فاصله میگرفتند از مردم و البته به صورت طبیعی در جریانات سیاسی هم این فاصله ها ایجاد میشد، یکی از اهدافش عادت دادن جامعه شیعه آرام آرام به مسئله غیبت بود، لذاحضرت تلاش داشتند وجود فرزند خودشان را حضرت بقیة الله الاعظم را برای مردم حفظ، ثابت و آماده سازی بکنند. گاهی در زمان کودکی حضرت را به خواصشان نشان میدادند.

در زمان امام عسگری از نظر سیاسی قیام هایی هم اتفاق افتاده است که ابن سوفی، علی ابن زیدو صاحب زند اینها تقریبا بین سالهای 252تا 255 قیام هایی را علیه خلفای عباسی داشتند که غالبا هم ناموفق بودند.

شاید عمده ترین کاری که امام حسن عسکری علیه السلام  در این 6 سال امامت انجام دادند؛ علاوه بر توسعه شبکه وکالت و توصیه اطرافیان به مسئله تقیه و حفظ شیعه، مسئله معرفی امام دوازدهم حضرت بقیة الله الاعظم بوده است.

الحمدالله رب العالمین