به گزارش صبح رزن، در این میان اشاره چندباره ی رهبر انقلاب در دیدار فرماندهان سپاه در سال جاری، مبنی بر تضعیف آقایی دلار، بار دیگر بحثهای مختلفی را برای اجرایی کردن این اقدام اساسی بر زبانها انداخته است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با اشاره به «نقش الگو و آینده‌ساز ملت ایران در تحولات جهانی» خاطرنشان کردند: اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند، ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد. ۹۵/۶/۲۸

این سخن در حالی بر زبان رهبر حکیم انقلاب جاری شد که نزذیک به 9 ماه از اجرایی شدن برجام میگذشت و با این وجود بدعهدی و بد ذاتی آمریکایی موجب کارشکنی در مسیر انتقال پول در آمدهای نفتی، مبادلات ارزی و پولی کشورمان با کشورهای دیگر شده بود، اتفاقی که همچنان نیز ادامه دارد.

اشاره رهبر انقلاب مبنی بر اینکه حذف آقایی دلار با تحقق واقعی اقتصاد مقاومتی علاوه بر کشور خودمان می تواند به نجات ملتهای دیگر بیانجامد، نگاه الهام بخشی انقلاب اسلامی است.

در حالی که پیش از این و در مجلس نهم موسی‌الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم از برنامه تدوین طرح قراردادها و پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه پولی با دیگر کشورها، برای حذف «دلار» و «یورو» از مبادلات پولی ایران با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس خبر داده بود؛ اما در فرآیند اجرا این اقدامات همچنان ره به جایی نبرده است.

به نظر می رسد اصولا دولت یازدهم و در عمل بانک مرکزی اعتقادی به این کار در سطح کلان ندارند.

یکی از مهمترین استدلالهای موافقان این طرح اقتصادی بویژه در مجلس نهم که بارها در گفته ها و بیانهای مختلف در مجلس و مصاحبه های گوناگون بیان شد؛ این بود که در صورت اجرایی شدن این طرح نوسانات ارزی در مبادلات ملی و داخلی کم خواهد شد.

کاستن از نوسانان ارزی موجب کاهش بی ثباتی های بازار ارز و به تبع آن کاهش آسیب پذیری اقتصاد داخلی از مشکلات بازارهای جهانی و همچنین تحریمهای ارزی ،پولی و مالی خواهد بود.

استاد اقتصاد دانشگاه های استان همدان در گفت و گو با خبرنگار صبح رزن می گوید: در صورتی میشود این طرح را انجام داد که بتوان با ارزهای که از پشتوانه محکمی برخوردار هستند پیمانهای پولی ایجاد کرد.

دکتر جلال مولابیگی ادامه میدهد: در این صورت با این اقدام میتوان از بسیاری از تلاطم های اقتصاد جهانی که محصول نوع نگاه امریکا به اقتصاد در جهان است کاست.

وی خاطرنشان میکند: این اقدام یعنی حذف دلار از مبادلات ارزی و پولی  توسط کشورمان اگر بصورت اصولی و علمی انجام شود میتواند بسیار موثر باشد

 مولا بيگى ادامه می دهد: در این صورت اقتصاد کشورمان بسیار از این اقدام سود خواهد برد و این حرکت قطعا به نفع اقتصاد کشورمان خواهد بود.

رئیس مجمع عالی واردات در همایشی که با حضور اندیشمندان اقتصادی و اعضای تیم اقتصادی وزارت نفت و بانک مرکزی در موسسه ایتان در سال 93 برگزار شده بود با ذکر اینکه رفع گرفتاری‌های تاجران ایرانی در اتاق مبادلات با اجرای پیمان دوجانبه پولی میسر می شود بيان داشت: پیمان دوجانبه پولی در اوایل سال‌های جنگ تحمیلی راه‌اندازی شد چرا که در آن سال‌ها در قبال فروش نفت، ایران کالای اساسی یا مواد اولیه و سایر مایحتاج خود را از کشورهای طرف معامله دریافت می‌کرد.

محمدحسین برخوردار با تأکید بر اینکه در پیمان دوجانبه پولی  باید بین کشورهایی  عضو پیمان علاقه‌مندی به اجرای آن باشد.

وى تصریح کرد: کره هم این پیشنهاد را به ایران داده است، و چون  ما در حال حاضر از کره مواد اولیه بسیاری وارد می‌کنیم این پیشنهاد برای ما اثرات خواهد داشت.

برخوردار در آن نشست با اشاره به اینکه الان با عراق و افغانستان نیز پیمان دوجانبه پولی داریم افزود: این پیمان براساس ریال ایران منعقد شده است؛ به عنوان نمونه در عراق زائرین ایرانی ریال خرج می‌کنند و سپس در معاملات دو کشور، عراق در قبال کالاهای صادراتی ریال را به ایران پس می‌دهد.

وی ضمن اشاره به اینکه پیمان دوجانبه پولی در کشورهایی که با ایران مشکل دارند، می‌تواند گره‌گشا باشد، افزود: الان مراجعه به اتاق مبادلات ارزی برای یوآن چین به منظور خرید کالاهای اساسی 3 ماه زمان می‌برد، اما اگر پیمان دوجانبه‌ای وجود داشته باشد، این زمان بسیار کمتر خواهد شد.

این عضو اصلی مجمع عالی  واردات تاکید کرد: اجرای پیمان دوجانبه پولی در صورت همکاری دولت و طبقات کارشناسی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

دبیر کارگروه تعامل دستگاه‌های اقتصادی دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام که او نیز در این نشست سخنرانی میکرد و این نشست توسط خبرگزاری های داخلی نیز پوشش داده شد در همین زمینه تاکید می کند: پیمان دوجانبه پولی آغاز پایان امپراطوری دلار است

بابک اسماعیلی اظهار داشت: در خردادماه سال 90 طرحی توسط جمعی از دانشجویان در مرکز پژوهش‌ها مطرح شد که به‌دنبال آن جلساتی هم در مجلس و بانک مرکزی و آقای بهمنی رئیس کل وقت این بانک داشتیم.

وی با تأکید بر اینکه اراده خاصی در بانک مرکزی برای اجرای طرح پیمان دوجانبه پولی وجود نداشت، گفت:متأسفانه از پیمان دوجانبه به‌عنوان تنها راه‌حل معضل تحریم یاد می‌شود در حالی که این موضوع اشتباه است.

وی اضافه کرد: پیمان دوجانبه پولی در مدل اقتصاد مقاومتی به‌صورت ویژه می‌تواند مدنظر قرار گیرد و در این اقتصاد تنها راه‌حل اجرای این پیمان است.

وی اضافه کرد: بنده مذاکره‌ای با آقای بهمنی داشتم، در زمانی که ایشان در بانک مرکزی حضور داشت، وی گفت بدنه کارشناسی بانک مرکزی اعتقادی به این کار ندارد.

مقاومت بانک مرکزی در برابر پیمانهای پولی دو جانبه نکته ای است که سفیر سابق ایران در این نشست مطرح میکند و می افزاید:در زمانی که کشور تحریم نبود با کشور اروگوئه تهاتر برنج و نفت داشتیم   ؛این روش برای مبادله بسیار عالی عمل می کرد، البته متأسفانه تجارت به این روش با اروگوئه متوقف شده اما اکنون آنها دوباره تمایل دارند که تهاتر برنج و نفت را با ایران ادامه دهند.

وی با اظهار این که در مبادلات مالی با پاکستان نیز دچار مشکل هستیم گفت بانک مرکزی در مقابل این موضوع مقاومت می کند چرا که این روش در کتابهایی که آنها خوانده اند، نیامده است.

سبحانی این دیپلمات سابق کشور، با بیان این که نیازی نیست که بر خوب بودن روش مبادله دوجانبه ارزی تاکید شود گفت: با توجه به تحریمها باید کشور به این سمت برود.

سبحانی تاکید دارد  بانک مرکزی ایران باید همیشه آمادگی مبادله دو جانبه ارزی را داشته باشد .

وی ادامه داد: با توجه به این که مصرف برنج در کشورهای همسایه مانند ترکیه بالاست می توانستیم طلب نفتی خود را با برنج هند تهاتر کنیم و بعد برنج را به کشورهای همسایه بفروشیم.

کریمی تصریح کرد: در اجرای پیمان دو جانبه ارزی تنها کسی که پای کار نیست، بانک مرکزی است؛ این بانک بدون دلیل اعتقادی به این کار ندارد؛ مدیران دوره قبل نیز دغدغه انجام این موضوع را نداشتند. مدیران سابق بانک مرکزی مصداق کسی بودند که خود را به خواب زده بودند. این در حالیست که بانک مرکزی خط مقدم جنگ اقتصادی است.

آن طور که از سابقه موضوع بر می آید، این اتفاق یعنی حذف دلار از چرخه مبادله ی پولی و بانکی ایران با کشورها به سال 50 خورشیدی باز میگردد.
تاریخچه پیمان دوجانبه پولی در ایران بسیار قدیمی است چرا که در سال 1350 ایران با چین قرارداد دوجانبه‌ای داشت که مبنای آن ریال بود.
حتی ایران در سالهای قبل از انقلاب با اکو، قرارداد دوجانبه داشت در این قرارداد برای طرفین، کف و سقفی تعیین شده بود که بر آن اساس اعضا از ارز واسط استفاده می‌کردند.

وی با تأکید بر اینکه پیمان دوجانبه پولی پیشینه تاریخی دارد تصریح کرد: بعد از جنگ حتی ایران پیمان سه‌جانبه با اوکراین و افغانستان امضاء کرد.
دلار بعد از جنگ جهانی دوم جهان‌روا شد و در سال 1971 اوپک طبق یک قانون نانوشته تصمیم گرفت تمام معاملات فروش نفت و قراردادهای آن با دلار انجام شود؛ بعد از این بود که دلار پرنوسان شد.

عضو اتاق بازرگانی ایران در حالی که با رادیو گفت و گو سخن میگفت نیز  با اشاره به ممانعت آمریکا از دسترسی ایران به معاملات دلاری گفت: در موقعیتی که در پسابرجام معاملات با بانک های بزرگ امریکا میسر نشده پس بهتر است که ما دلار را رها کنیم به جای  اینکه التماس کنیم
عسگر اولادی در آن مصاحبه با رادیو گفت وگو تصریح کرد: حذف دلار به نفع اقتصاد ماست بدین معنا که خود را از تنگنای بانک های بزرگ امریکا جدا کرده ایم.

اسدالله عسگراولادی افزود: ما درآمد بزرگی از فروش پتروشیمی، نفت خام و میعانات گازی داریم و اگر بتوانیم پول نفت خام را به یورو یا پول دیگری تبدیل کنیم، خواهیم توانست از دلار آرام آرام جدا شویم.

وی افزود: برای خرید نیز می توانیم بجای دلار از یورو استفاده کنیم و این وقتی میسر است که پول فروش نفت به یورو تبدیل شود و ظرف 5، 6 ماه از دلار جدا می شویم.

عسگراولادی ادامه داد: ما با برخی کشورها همچون افغانستان نیز می توانیم با ریال مبادله کنیم .

وی در خصوص ضرورت حذف دلار گفت :حذف دلار به نفع اقتصاد ماست بدین معنا که خود را از تنگنای بانک های بزرگ آمریکا جدا کرده ایم تا زمانی که آن ها برسر عقل آیند.

حذف دلار از مبادلات ارزی فقط مختص به کشور ما نیست، این موضوعی نیست که فقط ایران به دنبال آن باشد؛ بلکه ازجهتی فشارها و شرارتهای آمریکا، همچنین ضرر و زیانها و تلاطم های شدیدی که از طریق دلار وارد اقتصاد های دنيا کرده است، موجب شده تا بسیاری از کشورهای مستقل یا حتی وابسته به فکر اصلاح این روند بیفتند .
در این مسیر وزاری اقتصادی کشورهای آسه آن دست به اقدام هماهنگ زده اند.

این کشورها در سال 2000 میلادی وزرای اقتصاد کشورهای آسه‌آن+3 (کشورهای آسه‌آن به‌علاوه چین، ژاپن و کره‌جنوبی) در شهر «چیانگ مای» تایلند گردهم آمدند و به توافقی دست یافتند که منشأ تحولات عظیمی در حوزه ارزی جنوب‌شرقی آسیا شد؛ مصوبات این اجلاس در قالب «طرح چیانگ مای» یا CMI از سال 2000 تاکنون در این کشورها به اجرا در آمده است.
یکی از مهمترین مفاد «طرح چیانگ مای»، توسعه «پیمان‌های پولی دوجانبه» برای استفاده از پولهای محلی در تجارت بین کشورهای آسه‌آن+3 بود تا اثرات پولهای پرقدرت جهانی مانند دلار و یورو در اقتصاد این کشورها کاهش یابد.

یکی از نقاط اصلی آسیب‌پذیری کشور بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا، سیستم تعاملات بانکی خارجی کشور بوده است. چرا که اثر تبادلات مالی خارجی کشور بر پایه دلار و یورو انجام می‌شد.

طبق آمارها ، ارقام و اعلام های رسمی بانکهای مرکزی کشورهای مختلف تاکنون نزدیک به 48 پیمان پولی دوجانبه بین 32 کشور امضا شده است.

در واقع، این امر نشان دهنده ی این است که  تلاش کشورها بر آن بوده است تا نقش و جایگاه پول خود را در سطح بین‌المللی تقویت کنند و اقتصاد آنها کمتر تحت تأثیر سیاست‌های اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گیرد.

در حالی که سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی توسط رهبر انقلاب اسلامی به دستگاه های کشور برای اجرا ابلاغ شده است و بار دیگر نیز پس از این ابلاغ رهبری بارها و بارها از جمله در همین بیاینا بر شکستن هیمنه پوشالی دلار و به تبع آن حل مشکلات اقتصادی ناشی از وابستگی به بیرون تأکید دارند، انتظار این است که بانک مرکزی و دولت جمهوری اسلامی نیز، با استفاده از همه ی کارشناسان این اقدام را صورت دهد.

در این میان حمایت غالب اقتصاد دادنان دغدغه مند کشورمان، که با بیان علمی بر اجرای این طرح تأکید دارند نشان دهنده امکان اجرای آن است.
انتهای پیام/م