به گزارش صبح رزن به نقل از جهان نیوز - علیرضا کیانفر: بازیگران فعال در بحران سوریه آنقدر متعدد و برخی ها مانند سران آنکارا، ریاض و دوحه آنچنان حریص شده اند که برای کشتار و تغییر موازنه در سوریه، حسابی سرکیسه خزانه و حتی دیپلماسی را شل کرده اند.

با این حال صحنه درگیری های سیاسی و نظامی در این کشور حساس چنان پیچیده و مبهم است که همچنان ارائه تحلیلی شفاف از آینده آن تقریبا امکانپذیر نیست؛ بویژه اینکه برای نخستین بار پس از جنگ سرد، روسیه به حمایت نظامی از کشوری می پردازند که آمریکا اکنون حامی رسمی مخالفان مسلح آن است.

کیفیت رویارویی روسیه با آمریکا در دو دهه اخیر هرگز به این سطح نرسیده است؛ مسکو تاکنون نشان داده که برای حفظ سوریه، برای دادن هزینه های سنگین هم آماده است.

در این باره به سراغ حسین رویوران، کارشناس مسائل خاورمیانه رفتیم تا تصویر روشن تری از بحران سوریه، طرف های درگیر و آینده وقایع بیابیم.

جهان: پیش بینی شما از آینده سوریه چیست؟ آیا نظام سوریه در شرایط فعلی توان ایستادگی در مقابل تروریست ها و قدرت های حامی آنها را دارد؟

رویوران: اوضاع سوریه در یک حالت پایاپای قرار گرفته است؛ به عبارت دقیق تر نه نظام سوریه و نه مخالفان توان یک سره سازی ماجرا را ندارند. لذا حالت تعادلی بین نظام و مخالفان ایجاد شده است. البته باید گفت دولت سوریه از برگه های برنده زیادی برخورد دار است که یکی از آنها ارتش این کشور است. باید در نظر داشت تاکنون تنها 10 درصد ارتش سوریه وارد عملیات ضد تروریست های مسلح شده است. دلیل اصلی این است که اکثر ارتش سوریه در بلندی های جولان استقرار دارد و دولت سوریه تصمیم ندارد تا این واحدهای نظامی را از مرز اسرائیل وارد این کشور نماید.

جهان: مفهوم به رسمیت شناختن مخالفان سوریه توسط آمریکا چیست؟

رویوران: دلیل اصلی آمریکا سلب مشروعیت از دولت و همچنین دادن مشروعیت به مخالفان این کشور است. به هر حال این اقدام آمریکا تنها یک موضع گیری سیاسی در رابطه با بحران سوریه است و زمانی که آمریکا مخالفان را به رسمیت می شناسد به تبع آن امکان ارسال کمک های نظامی را نیز داراست.

تحرکات جدید ترکیه و استقرار سپر موشکی چه رابطه ای با بحران سوریه دارد؟

رویوران: از آنجایی که موشک های پاتریوت موشک هایی دفاعی است و نصب این موشک ها در ظاهر هیچ مشکلی ندارد اما سوال این است که چرا ترکیه در این برهه زمانی اقدام به نصب این سامانه دفاعی نموده است. ترکیه پیش بینی می کند که احتمال حمله نظامی از طرف سوریه وجود دارد.

سوال بعدی این است که ترکیه چه اقدامی قرار است انجام دهد که دولت سوریه تا حدی تحریک می شود که خاک ترکیه را با موشک هدف قرار دهد؟ نصب این سامانه می تواند نمادی از نیت ترکیه برای دخالت بیشتر در امور داخلی سوریه یا ورود به جنگ در سوریه باشد و به همین دلیل از الان اقدامات پیشگیرانه را آغاز کرده است. نگرانی ها بیشتر در مورد موشک های نصب شده نیست بلکه در مورد نیت ترکیه برای نصب آنهاست. 

جهان: آیا احتمال حمله نظامی آنی به سوریه وجود دارد؟

رویوران: من بعید می دانم. به نظرم این کشورها بیشتر به تحرکات نظامی کاملا پنهان و خارج از چارچوب قواعد متعارف جنگی و رساندن کمک های مالی و نظامی به شورشیان است و احتمال تحرک نظامی حتی برای ترکیه به عنوان قویترین حامی خارجی شورشیان پایین است.

جهان: نقش جمهوری اسلامی و اقدامات انجام شده از سوی کشورمان را در اوضاع سوریه چگونه ارزیابی می کنید؟

رویوران: حمایت سیاسی و رسانه ای ایران تا الان نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است و ایران تاکنون سعی در روشنگری داشته است. ایران یک کشور مستقل در منطقه است و در تقابل با ترکیه و عربستان و قطر که نماد وابستگی به غرب هستند برای مردم منطقه معنی دار است.

ایران تا جای ممکن این کار را انجام داده و تاحدی تاثیرگذار بوده است. اما با توجه به اینکه جنگ فرسایشی شده و امکان یکسره سازی وجود ندارد، آنهایی که دنبال حل بحران هستند باید طرح بدهند و ایران یکی از این کشورهاست و طرح دادن کشورمان نشان دهنده جدیت ایران برای حل بحران به دور از براندازی را نشان می دهد.

جهان: نقش روسیه را در بحران سوریه چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا روسیه به دنبال تغییر راهبرد در سیاست های بین المللی خود است؟

رویوران: روسیه رویکرد جدیدی را در تعاملات بین المللی در پیش گرفته و جایگاه روسیه یک بروز و ظهور و تشخص جدیدی در مناسبات بین المللی پیدا کرده است. به همین دلیل روسیه در بحران سوریه یک حضور جدی تری را طلب کرده است و با استفاده از حق وتو از این کشور حمایت می کند.

به نظرم این یک رفتار جدیدی است و روسیه سعی دارد حوزه نفوذ خود را در منطقه از طریق سوریه حفظ نماید و به همین منظور سیستم موشکی اسکندر را در اختیار سوریه قرار داده است. بعد از جنگ سرد برای اولین بار است که روسیه  در یک بحران حمایت نظامی اینچنینی از کشوری را در پیش گرفته است. قبلا شوروی در چارچوب بلوک شرق این حرکات را صورت می داد.

جهان: تقابل روسیه و آمریکا در بحران سوریه تا کجا پیش می رود؟

رویوران: من تصور می کنم این تقابل تاثیر گذار در نظام بین المللی خواهد بود و شروع تشکیل یک نظام بین المللی را در پی خواهد داشت. الان روسیه و چین به شدت به یکدیگر نزدیک شده اند و روسیه در حال بازتعریف شرایط خود در بسیاری از حوزه هاست.