به گزارش صبح رزن، «انقلاب جنسی» نام مستندی است که این روزها سر و صدای زیادی به پا کرده است. سازندگان این مستند که پا را آن سوی خط قرمزها گذاشته‌اند پیش از این آثاری چون مجموعه مستند سه قسمتی «میراث آلبرتا» و «33 سال سکوت» را به سبد تاریخ مستند ایران اضافه کرده‌اند که با استقبال نیز مواجه شده بودند. «انقلاب جنسی» به مقایسه فضای تمایلات جنسی جامعه اروپایی و ایرانی پرداخته و نگاه اسلام را به میان کشیده است. «حسین شمقدری» کارگردان این اثر در گفتگو با خبرنگار فرهنگی روزنامه افکار از پشت صحنه تولید آن به تفصیل سخن گفته است. قرار است قسمت بعدی این مستند اردیبهشت ماه سال 97 منتشر شود؛ مستندی که کاملاً آتش به اختیار و بدون هیچگونه حمایت مالی نهادها و سازمانها ساخته شده و بودجه شخصی پای تولید آن آمده است. تهیهکننده این مستند 38 دقیقهای محمدحسن مددی، دستیار کارگردان، مجتبی خلفی‌زاده، نویسنده، محمدحسن ناظمی اردکانی، مدیر تولید و ارتباطات، محسن اخوانفر و محقق اثر، احسان رستگار هستند.

به نظر می رسد مستند انقلاب جنسی جزو جسورانه‌ترین‌ها در تاریخ مستندسازی ایران است. در این سه روز که از انتشار آن میگذرد از آن استقبال شده است؟

بله، از کار استقبال شده است البته منتقد هم زیاد دارد و برخی می گویند چرا این کار به دنبال مسائل جنسی رفته است.

چه انگیزهای موجب شد به سراغ این موضوع خط قرمزی بروید؟

ما در تولیداتی که تا کنون داشته‌ایم نسبت به موضوعات حساس این شناخت را پیدا کرده‌ایم که با چه زبان و تعبیری بحثهای حساس و خط قرمزی را مطرح کنیم و به گونهای به موضوع بپردازیم که از آن سالم بیرون بیاییم؛ اینکه موجب بدبینی نشود و ایجاد آفت نکند. موضوع مهاجرت نخبگان و مستند آن جانباز پناهنده از این جنس بود.

ما نسبت به وضعیت جامعه و کشور خوش‌بینیم به این معنا که این نظام و کشور را دوست داریم و وقتی با این رویکرد سراغ موضوعات میرویم موجب میشود راحت‌تر موضوعات را مطرح کنیم و به خط قرمزها نزدیک شویم. اغلب تولیدات وقتی وارد خط قرمزها می‌شوند چون نگاه دلسوزانه در آنها کمرنگ میشود کار توسط مخاطب پذیرفته نمی‌شود. نگاه دلسوزانه، نکته کلیدی کار ماست برای همین با اطمینان خاطر بیشتری سراغ این جنس موضوعات میرویم.

دغدغه بحران جنسی در کشور را از قبل داشتیم اما مسأله این بود که چگونه در این باره حرف بزنیم. یکسری سخنان تکراری در این باره هست. کلید اصلی این مستند اتفاقی است که دارد در دنیای غرب میافتد. در سفرهایی که در مدت این شش هفت سال داشتیم و با تحقیقاتی که انجام دادیم و در خارج از ایران زندگی کردیم و با برخی افراد ملاقات کردیم به خصوص با افراد بومی اروپایی و آشنایی که با بافت خانوادگیشان پیدا کردیم به این جمعبندی رسیدیم که اکنون میشود این مستند را ساخت و می توان شرایطی که امروز ایران دارد را با شرایطی که در دنیای غرب اتفاق افتاده است مقایسه کنیم.

تا کنون کارهایی در این باره شده اما اکثر این کارها نتوانسته است پیام مشخصی را به مخاطب منتقل کند و بیشتر از جنس هشدار بوده است. هشدار درباره اینکه در شرایط بدی هستیم. «انقلاب جنسی» بیشتر از اینکه هشدار داشته باشد پیام دارد. درک جدیدی به مخاطب میدهد و او را وارد دنیای نویی میکند. در این فیلم سعی کرده ایم مسیری که غرب در آزادیهای جنسی طی کرده است را تا انتها برویم و ببینیم به کجا می‌رسد. سعی کردیم بدون جانبداری و قضاوت غلط واقعیت را نشان دهیم و بخشی از آن مسیر که درست بوده را نشان دادیم و آن قسمت‌هایی که موجب شده این مسیر، مسیر خوبی نباشد و ما نباید دنبال آن برویم را به مخاطب گوشزد کنیم. انقلاب جنسی سعی کرده فراتر از یک هشدار باشد. خواسته است بینش و شناخت به مخاطب بدهد، بینشی که امروز در این حجم سنگین بمباران اطلاعات در فضاهای مجازی مسیر را مشخص کند. وقتی جمهوری اسلامی در این فضا کار فرهنگی خاصی نمیکند ناخودآگاه مخاطب در فضای غربی پیش می رود.

این بینش در مستند شما انگار مسیری است که اسلام مشخص کرده است. در حقیقت مستند می‌گوید مسیر ارضای جنسی یا باید از ازدواج دائم بگذرد یا موقت.

بحث دائم و موقت نیست. می‌خواهیم بگوییم که راهکار و بینشی که اسلام در مسائل جنسی دارد، جهان‌بینی برتری است که سعادت انسان را در این مسأله دیده است. نکته این است که جمهوری اسلامی سبک جنسی اسلامی را اصلاً پیاده نکرده است. حداقل باید بگوییم در پیاده کردن آن خیلی ضعیف بوده است. سبک غربی هم مشکلات خودش را دارد. اتفاقاً سبک غربی در جاهایی که توانسته در مسائل جنسی موفق باشد و توانسته جامعه را نسبت به مسائل جنسی سالم تربیت بکند، جاهایی بوده که اسلامی رفتار کرده است. هر جا که در دنیای غرب نسخه اسلامی اجرا شده موفق بوده و هر جا از این نگاه فاصله گرفته به انحطاط رفته است.

در غرب چه موفقیتی در حوزه مسائل جنسی با نگاه اسلامی وجود دارد؟

نگاه اسلام این است که نیاز جنسی باید ارضا شود مثل غذا خوردن، اسلام نمی گوید انسان نباید به نیازهای جسمی‌اش پاسخ دهد. اسلام می‌گوید نیاز جنسی باید به طور کامل ارضا شود و کسی نباید از آن خودداری کند مگر اینکه انسان نتواند و آن هم استثنائاتی دارد. در غرب جوانان وقتی نیاز جنسی دارند خیلی راحت می‌توانند آن را ارضا کنند، به آنان آموزش و امکانات داده می شود که نیازهایشان را ارضا کنند. جوانی که در سنین 15، 16 و 17 سالگی است خیلی راحت می‌تواند این نیاز را برآورده کند. راحت می‌تواند پارتنر مورد نظرش را پیدا کند.

این اتفاق را اسلامی می‌دانید؟

بله، کلیت آن اسلامی است، اینکه با جنس مخالف ارتباط داشته باشی و نیاز خود را ارضا کنی اسلامی است. جالب این است که بیشتر این رابطه‌ها در غرب متعهدانه است یعنی همین جور که در اسلام گفته می‌شود وقتی با یک فرد رابطه داری و باید به او متعهد باشی و در قاعده و چهارچوب رابطه را برقرار بکنی، آنجا هم همین اتفاق میافتد.

در مستند هم با افرادی که گفتگو شده بود همین تعهد قابل درک و برداشت بود.

دقیقاً. جو غالب جامعه غربی این است که اگر کسی در رابطه دو طرفه تعهد نداشته باشد خیانت کرده است. این موضوعی است که به بچه‌ها در غرب یاد می‌دهند و امکاناتش را به آنها می‌دهند و شرایطش را هم مهیا می‌کنند که افراد روابط متعهدانه داشته باشند و روابطشان به گونه‌ای باشد که حتماً نیازهای جنسیشان برطرف شود. در نقطه مقابل اتفاقی که در ایران می‌افتد بچه‌ها از این ارضای نیاز جنسی دورند و شاید تا سنین خیلی بالا از آن محرومند.

گفتگوهای شما با افراد در تهران نشان می‌دهد آنان مقاومت جدی به ارتباط مشروع جنسی در سنین جوانی با اشاره به فرهنگ ایرانی دارند.

بله، فرهنگ ایرانی، فرهنگی است که نتیجه تفکر اسلامی نیست. یک فرهنگ سنتی است که سخنان مختلفی درباره ریشه آن هست ولی این فرهنگ امروز در ایران ریشه اسلامی ندارد و خیلی جدی و سنگین در خانواده‌های ما حاکم است. جالب این است که در آنجایی که این فرهنگ رعایت نمی‌شود و افراد زیرآبی می روند و برخی خانواده‌ها به طور کلی واداده‌اند و فکر میکنند که به سبک غربی رفتار میکنند، دقیقا این گونه است که به شیوه غربی رفتار نمی‌کنند. گاهی دیده میشود برخی روابط مطلقاً باز و بدون تعهد است، روابطی که هیچ قاعدهای در آن نیست و هیچ وقت علنی نمی‌شود و همیشه پنهان است.

 * روزنامه افکار