فرهاد عشوندی: کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی با ورود به ماجرای فساد فوتبال چند هفته ای تب مبارزه با ناپاکی ها در فوتبال را حسابی داغ کرد. بحثی که از ماجرای جمله معروف داور به آن سمت غش کرد ، علی دایی سر زبان ها افتاد. بعد از این خیلی از اهالی فوتبال به این کمیته رفتند اما تب این رسیدگی به پشت پرده فوتبال بعد از چند برنامه ۹۰ جنجالی خوابید. حالا محمد علی پورمختار از این جلسات برای شما کاربران محترم خبرآنلاین می گوید:

*به نظر می رسد اگر آقای افضلی‌فرد نماینده مردم اردبیل نبودند و یک پای ماجرا آقای دایی نبود ، کمیسیون اصل ۹۰ به مسئله فساد در فوتبال ورود نمی ‌کرد…

اتفاقا برعکس است. آقای افضلی‌فرد هیچ ورودی به این مسئله نداشت. خود من روی این مسئله حساس بودم، نه تنها به خاطر حواشی بازی اخیر پرسپولیس و سپاهان، بلکه دلیل اصلی آن به سال گذشته برمی گشت. هر چند اتفاقات بازی پرسپولیس و سپاهان هم عامل محرکی شد که ما به جدی تر از قبل به این مسئله بپردازیم. از طرف دیگر شکایاتی هم مطرح بود که بعضی از مربیان برای معرفی بازیکنان به تیم های مختلف، علاوه بر مبلغ قرارداد آنها هزینه اضافی هم می گیرند. حتی بعضی از تیم های لیگ برتری هم در این مسئله دخیل بودند. همچنین مدارس فوتبالی که در ظاهر به بازیکنان معروفی منتصب هستند اما در عمل نه از آن بازیکن خبری می شود و نه آموزش خوبی داده می شود. بعضی ها هم با دادن قول و قرارهای مختلف مبالغ گزافی را از بازیکنان نوجوان می گیرند اما در نهایت به وعده های خود عمل نمی کنند. این مسائل کمابیش مطرح بود. پس از حواشی بازی پرسپولیس و سپاهان هم این مسئله رسانه ای شد وگرنه پیش از آن هم ما آن را دنبال می کردیم. استقبال خوبی هم از آن شد و انشالله ادامه دار خواهد بود. از آنجایی که در جلسات عمومی بعضی از افراد خود سانسوری می کردند، بنا را بر این گذاشتیم که این مسئله به صورت تکی دنبال شود.

*این آش فساد در فوتبال چقدر شور است؟

درصد آن متفاوت است. بخش های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی با هم فرق دارد.

*البته بخش خصوصی سهم ناچیزی در فوتبال دارد…

بله، بسیار کم است. حتی بخش های خصوصی هم از کمک دولت بهره می برند. مثلا ما مجلسی ها نامه می نویسیم که فلان بخش خصوصی در حال نابودی است و دولت هم مجبور می شود که مبلغی را به آن کمک کند.

*در حقیقت علت اصلی فساد این است که ما ۱۰ سال بدون هیچ نظارتی پول های هنگفت را در اختیار باشگاه ها قرار دادیم…

علت عمده آن همین است. اما بخشی از آن هم مربوط به پول دولت نمی شود، بلکه مدیریت و کارکرد خود باشگاه ها و آن دخیل هستند.

*شاید سازمان بازرسی و یا دیوان محاسبات باید پاسخگوی این مسائل باشند…

آنها بیشتر در حوزه پول های دولتی دخالت دارند. زمانی که سندی ذی حساب ارائه می شود، دیوان محاسبات نمی تواند به طور کامل آن را بررسی کند که آیا واقعا هزینه شده یا نه. اعتقاد من این است که فدراسیون مسئولین سنگین تری دارد چرا که نسبت به این مسائل نزدیک تر است.

*شما این قانون را تصویب کردید که دو تیم استقلال و پرسپولیس حق گرفتن بودجه مستقیم را ندارند، در حالی که سال گذشته از کل ۱۰ میلیارد بودجه فدراسیون ۷ میلیارد به نام فوتبال پایه وارد حساب استقلال و پرسپولیس شده. این به معنای شکاف در نظام مالی است…

به هر حال تا زمانی که نظام جامع باشگاه داری تعریف نشود، این اتفاقات طبیعی است. اگرچه حتی قانون هم نوشته شود بازهم باشگاه های ما برای دریافت کمک به فدراسیون مراجعه خواهند کرد. بالاخره این دو باشگاه ریشه دار و پرهوادار ما هستند و ما باید آنها را به درستی مدیریت کنیم. لذا مسئولین فدراسیون باید درباره اساس کار کل باشگاه ها خصوصا استقلال و پرسپولیس یک فکر جدید داشته باشند.

*در مورد مسئله فسادی که اخیرا مطرح شده، تقریبا هر مسئولی فرد دیگری را متهم می کند. به نظر می رسد یکی از دغدغه های مجلس همین روایت های غیر مستند است…

بله، بعضی از این موارد عنوان می شود که ما مجموع اینها را مستند نمی بینیم و بعضا رگه هایی از انتقام گیری شخصی هم در آن دیده می شود. اگر اینها را کنار بگذاریم حدودا پنجاه درصد از صحبت ها جدی است که در صورت پیگیری آنها بخش عمده ای از مشکلات حل خواهد شد.

*این مسائل را می توان جراحی مقطعی کرد؟ مثلا در ایتالیا کار را به دست ارگان های نظارتی خود می سپارند و در عرض سه، چهار هفته حل می شود. ما پرونده های فساد مالی در بخش های دیگری از کشور هم داشته ایم که برخوردهای مناسبی با آنها شد اما در حال حاضر این نگاه وجود ندارد…

دستگاه های نظارتی به موقع وارد خواهند شد. ممکن است این مسئله چندان بر وفق اهالی فوتبال نباشد.

*تنها جایی هم که فیفا اجازه ورود دستگاه های نظارتی به فوتبال را می دهد، همین مسئله فساد است…

بله، حتی آقای خود سپ بلاتر هم در ایران اعلام کردند که نهادهای انتظامی و امنیتی می توانند به این مسئله ورود کنند.

*حتی فیفا از این اقدام تجلیل هم خواهد کرد، همانطور که از ایتالیا و آلمان تجلیل کرد…

قطعا همینطور است. البته امکانات آنها در این مسئله قوی تر از ماست، همانطور که امکانات آنها در شناسایی دوپینگ که شاخه ای از فساد است بسیار قوی تر است. اگر خودمان به نتیجه برسیم قطعا آن را دنبال خواهیم کرد.

*در حال حاضر در چه مرحله ای هستید؟

می توان گفت در مرحله تعیین مصادیق هستیم. مواردی که افراد خاص با مشخصات روشن در آن دخیل هستند تا به نتیجه برسیم.

*مربیان زیادی مثل قلعه نویی و خیلی های دیگر مثل علیپور به این جلسات آمدند. حاصل این جلسات چه بود؟

تقریبا در جلسات گروهی ، هر گروهی که می آمدند به دیگران اتهام می زدند و گروهی دیگر را متهم می کردند. فرقی نداشت. آقای علی پور علیه یکسری ، چیزهایی گفت. مثلا آقای قلعه نویی هم اتهاماتی را علیه گروه دیگر مطرح کرد. کلا بحث اتهام زنی ها خیلی داغ بود. ما تصمیم گرفتیم تا جلسات بعدی از حالت گروهی به انفرادی تبدیل شود تا افراد بدون ترس حرف های شان را بزنند . البته اتهاماتی که قابل دفاع باشند و اثبات نه از روی کینه های شخصی نسبت به یکدیگر.

*آقای قلعه نویی گفته بود برای پاکسازی فوتبال باید علیپور و برنامه ۹۰ از فوتبال حذف شوند؟

می خندد… نه با این تندی که شما می گویید. ایشان دلخور بودند و نکاتی داشتند. البته بحث شان خیلی روی برنامه ۹۰ نبود و به شخص عادل فردوسی پور اشاره داشتند.

*بعد از جلساتی که داشتید ، نتیجه تان درباره احتمال وجود فساد در ورزش به کجا رسید.

فساد که قطعا وجود دارد و باید با آن برخورد کنیم.

*اسم های بزرگ ها در آن وجود دارد؟

بعضا وجود دارد.

*در همه رده ها؟ هم بازیکنان و مربیان و هم مدیران فدراسیون؟

ببینید این در حد طرح اولیه موضوعات است اما قطعا اینها را پالایش می کنیم و از آن به بعد مسئله روشن می شود.

*به نظر می رسد بحث عادل فردوسی پور هم به عنوان عامل فساد مطرح شده بود؟

نه به این شکل اما بعضا نظراتی وجود داشت.

*مثلا می گفتند اگر برنامه ۹۰ تعطیل شود، فوتبال هم پاک خواهد شد…

نه، بحث برنامه ۹۰ نیست بحث شخص است. می گویند ۹۰ یک ابزار برای این اتفاقات است.

*حتی می گویند خود عادل هم در این زد و بند ها نقش دارد؟

به نوعی. یکسری از lمربیانی که آمدند ، به ما گفتند که او برای تیم ملی دلالی بازیکن می کند. البته این هم یکی از آن اتهام هاست که گفتم .

*پس شما عادل را هم برای ادای توضیحات می خواهید؟

بله، باید از اطلاعات او هم استفاده کنیم. به هر حال این موضوع باید نظام‌مند شود. سال گذشته فدراسیون برای ترسیم چشم انداز فوتبال جلسه خوبی را تشکیل داد اما متاسفانه در حد همان یک جلسه ماند و بیشتر جنبه تبلیغاتی داشت. من می گویم این بحث در فوتبال مان ریشه کرده و اگر جلویش را نگیریم مشکل ساز می شود. البته باید به سمتی برویم که همه بحث مان در حد این اتهام زنی های از سر مشکلات شخصی نباشد و به اسناد مستدل برسیم.

*خیلی ها می گویند ورود عادل فردوسی پور و برنامه ۹۰ مسئله فساد در فوتبال را به مسیری کشاند که خیلی خوب نبود . بخصوص در ماجرای علی دایی این بحث را خیلی شخصی و سطح پایین کرد؟

ببینید دست پایین گرفتن مسائل این را هم به دنبال دارد. در واقع حواشی بر متن غلبه می کند. من اعتقاد دارم که ورود برنامه ۹۰ به این مسئله خوب بود اما به شرطی که در حد مسائل کلی و اساسی باشد. خیلی موافق این نبودیم که او سطح را این قدر پایین بررسی کند اما به هر حال این برنامه تلاش خوبی برای نشان دادن اهمیت ماجرا داشت.

*مسئله دیگری که وجود دارد، نظام باشگاه داری است. شاید فساد به این خاطر به وجود می آید که ما پول را از طریق دولت وارد بدنه نظام اقتصادی مثلا یک کارخانه می کنیم و پس از آن به ورزش تریق می کنیم. به نوعی تعداد دست ها زیاد است درحالی که فوتبال خودش باید درآمدزایی کند، مثلا از طریق حق پخش تلویزیونی.

قاعده آن هم همین است. براساس بخش نامه فدراسیون جهانی فوتبال هم حداقل ۵۱ درصد فوتبال باید غیر دولتی باشد. اما خب این موضوع عملیاتی نشده است. در بخش های دیگر کشور هم به همین صورت است. در جلسات اخیری هم که داشتیم همه اتفاق نظر داشتند که تا زمانی که فوتبال وابسته به دولت است، این اتفاقات در آن رخ خواهد داد. انشالله که هرچه زودتر این مسائل پیگیری شود، خصوصا آنکه در بودجه ۹۲ فروش دو باشگاه برزگ پایتخت پیش بینی شده است.

*البته هیچ‌کدام از وزرای پیشنهادی ورزش و جوانان که چنین هدفی داشتند، رای اعتماد نگرفتند؟

ظاهرا کار در سطح وزراتخانه و فارغ از شخص وزیر در حال اجراست. به نظر من در صورت اجرای این طرح زمینه برای سایر تیم ها هم فراهم خواهد شد.

*در حال حاضر تکلیف تیم های صنعتی چیست؟ به هر حال ورودی و خروجی بودجه در این تیم ها مشخص نیست…

بالاخره این مسائل قابل بررسی است و همه اینها نیازمند یک همت کلی است.

*چقدر امیدوارید که این اتفاق هرچه سریعتر بیفتد؟ به هر حال مردم تشنه این‌اند که برخورد با فساد به شکل عملی انجام شود…

طبیعتا همینطور است. البته اسامی نفرات اهمیتی ندارند و بیشتر منشا آن مهم است. ممکن است منشا آن یک فرد معمولی باشد و یا یکی از بزرگان. برای ما تفاوتی ندارد و با این افراد برخورد خواهیم کرد.

*نظر شما درباره آقای علیپور چیست؟

در هر صورت ایشان سالها در این زمینه کار کرده و شناخت خوبی دارد. می توان گفت که در این حوزه فعال هستند.

*به هر حال ما هم امیدواریم که این پاکسازی در فوتبال هرچه زودتر انجام شود…

حتما، اما از آنجایی که این موضوع گستردگی و حساسیت بسیاری دارد، زمان کافی هم نیاز است.