رئیس جمهور ایران دیروز برای نشست اضطراری سران کشورهای اسلامی راهی عربستان شد تا در این نشست که با محوریت مسائل اخیر منطقه و جهان اسلام برگزار میشود شرکت کند. سفر احمدی نژاد به این نشست در شرایطی صورت میپذیرد که موضوع سوریه و درگیریهای منطقهای از مهمترین موضوعات مورد بحث دراین اجلاس است.
در کنار این موضوع شنیده ها هم حاکی از آن است که برخی نمایندگان کشورهای اسلامی تصمیم به لغو عضویت سوریه در این مجمع گرفتهاند. آن چنان که صالحی وزیر امورخارجه ایران مخالفت جدی خود را با این موضوع بیان داشته و صراحتا اشاره کرده است که ایران با لغو عضویت هیچ عضوی موافق نیست.
صحبتهای محمود احمدی نژاد با وضعیت فعلی اجلاس کشورهای اسلامی بی ارتباط نیست. چرا که او در گوشه ای از صحبتهای خود به اختلافات کشورهای عضو اشاره کرده است. آن گونه رئیس جمهور ایران دراین زمینه میگوید: متاسفانه بخش قابل توجهی از انرژی اجلاس سران کشورهای اسلامی معطوف به درگیریهای داخلی شده و همین مسئله آنان را از گفت وگو درباره مهمترین مشکل جهان اسلام یعنی فلسطین و رفتارهای غیر انسانی اسرائیل باز میدارد.
صحبتهای محمود احمدی نژاد در حالی است که به باور بسیاری از صاحب نظران عربستان به عنوان یکی از کشورهای مهم این اجلاس که این بار خود میزبان شده باید بیش از هر وقت دیگری به موضوع فلسطین که در آستانه روز قدس قرار توجه کند.
پرویز سماوات، استاد دانشگاه و کارشناس سیاسی براین باور است که جمهموری اسلامی ایران درآستانه روز قدس با حضور در این اجلاس باز دیگر میتواند صدای فلسطین را با حضور در نشست کشورهای اسلامی بیش از گذشته به گوش جهانیان برساند. به ویژه که امسال این نشست همزمان با روز قدس و جنایاتی است که اسرائیل در طول سال گذشته در غزه و کمک رسانی به این شهر انجام داده وهمین مسئله اهمیت مطرح کردن آن را دو چندان می کند.
همچنین به باور این استاد دانشگاه پرداختن به مسائل سوریه که بدون تردید در این جلسه مطرح خواهد شد هیچ ثمری جز دور شدن مواضع کشورهای اسلامی در این نشست و در نتیجه تضعیف وحدت جامعه اسلامی در جهان نتیجهای نخواهد داشت. چرا که این پتانسیل عظیمی است که در حال از بین رفتن بر سر مسائلی است که باید در جلسات بین کشورها حل شود نه در اجلاس مهمی مانند کشورهای اسلامی!
سماوات در ادامه به این مسئله اشاره میکند که تمام کشورهای اسلامی باید درک درستی از جایگاه و پتانسیل «اجلاس سران کشورهای اسلامی» داشته باشند و در این صورت است که می توانند از این قدرت برای مسائلی که واقعا ضروری به نظر می رسد استفاده کنند. به عنوان نمونه تمرکز عربستان روی مسائل سوریه که بیشتر مربوط به درگیریهای منطقهای و نفوذ غربیها در سیاستهای برخی کشورهای اسلامی است نباید مهمترین محور این اجلاس باشد. چرا که در این صورت جایگاه این اجلاس که درآن، دنیای اسلام گرد هم میآید نزول پیدا میکند و این موضوع تبعات قابل توجهی برای کل جهان اسلام و نفوذ آن در افکار عمومی جهان خواهد داشت.
صحبتهای پرویز سماوات در شرایطی بیان میشود که آمریکا و دیگر متحدینش در چند ماه اخیر فشارهای قابل توجهی روی مقامات این دولت برای کناره گیری از قدرت داشته اند که این موضوع با همراهی برخی دولتهای عربی منطقه همراه شده و حتی به درگیریهای دیپلماتیک این کشورهای حوزه خلیج فارس با برخی دیگر از کشورهای اسلامی انجامیده است. درهمین راستا به نظر میرسد عربستان با محور قرار دادن موضوع سوریه تلاش دارد تا دوباره فضای تنش را دامن بزند.
پرویز سماوات، کارشناس سیاسی، درباره این تلاش عربستان براین موضوع تاکید میکند که برخی کشورهای حوزه خلیج فارس با توجه به اینکه گروههای معارض مسلح در حال شکست خوردن در حلب هستند وبراساس اخبار منتشر شده ارتش سوریه توانسته کنترل اوضاع را در دست بگیرد به دنبال زنده کردن و بحرانی نشان دادن اوضاع سوریه هستند و برای همین با مطرح کردن دوباره این موضوع در جلسه کنفرانس اسلامی در تلاش هستند تا سوریه را تحت فشار قرار دهند.
این کارشناس سیاسی در ادامه می افزاید: بدون تردید با توجه به فضای کنفرانس و موضوعات مد نظر ایران در این کنفرانس و همچنین شرایط فعلی سوریه، موضوع سوریه در کنفرانس اسلامی راهبرد چندانی نخواهد داشت و برخی از دیگر کشورهای اسلامی به خوبی میدانند که تاکید بر سوریه و عدم پرداختن به موضوعات مهمتر نتیجه آن چنانی برای کل جهان اسلام به باور نمیآورد.
به هر ترتیب به نظر میرسد که نشست کنفرانس کشورهای اسلامی در شرایط فعلی جایگاه مناسبی برای رسیدن این پیام جمهوری اسلامی یعنی حل و فصل موضوع از راه دیپلماتیک خواهد بود. راهی که در نهایت همه کشورهای جهان اسلام به باور صاحب نظران ناچار به پذیرش آن خواهند بود.
مهدی حسینی
دیدگاه شما